گزیده ای از اخبار
گزیده ای از اخبار
گزیده ای از اخبار
وزیر زراعت: زعفران نقطه قوت ما است
وزیر زراعت می گوید امروز زعفران تبدیل به یک نقطه قوت ما شده است. ما جایگاه خود را از لحاظ کیفیت تولید زعفران هم در منطقه و هم در جهان تثبیت کرده‌ایم. سه سال متوالی است که زعفران افغانستان از نگاه کیفیت در سطح جهان اول می‌شود. ما اول دید واضحی در مورد زعفران نداشتیم.
تاریخ انتشار : جمعه ۱۵ دلو ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۱۸
سوال: جناب وزیر می‌خواهم بحث را با یک سؤال کلی آغاز کنم و آن این که در حوزه زراعت ما در چه وضعیتی قرار داریم. چه مقدار زمین تحت کشت داریم. در تولید کدام محصولات به خودکفایی رسیده‌ایم؟
وزیر زراعت: با تشکر از این که شما را با خود داریم. سکتور زراعت در حال حاضر یکی از مهم‌ترین سکتورها در افغانستان است. زیرا بخش عمده اشتغال در کشور ما روی سکتور زراعت است و با توجه به بی‌کاری نسل جوان ما این سکتور می‌تواند به اندازه کافی راه‌گشا باشد. ما در حال حاضر به طور تخمینی حدود هشت میلیون هکتار زمین قابل زرع داریم و از جمله باز هم به طور تخمینی بین ۲٫۴ الی ۲٫۵ میلیون هکتار آن آبیاری می‌شود. البته این مقدار کمتر از ساحه‌ای است که در سال ۱۹۷۰ میلادی در افغانستان آبیاری می‌شد. در آن زمان ۳٫۲ میلیون هکتار زمین آبیاری می‌شد. در آن زمان ما هم خودکفا بودیم و هم صادرات وسیع داشتیم. ما اگر همین ۲٫۵ میلیون را به سه میلیون هکتار برسانیم، در چندین بخش خودکفا می‌شویم. در وضعیت فعلی چالش‌هایی هم وجود دارد و همزمان پیش‌رفت‌هایی هم صورت گرفته و کارهایی وجود دارند که باید به سر برسند. در حال حاضر ما در حدود ۲۲ تا ۲۵ هزار شبکه آبیاری در کشور داریم. البته شبکه‌های آبیاری ما در طول سه چهار دهه جنگ تقریباً کلا از بین رفته‌اند و به همین خاطر ساحه تحت پوشش آبیاری ما کم شده است و ضایعات آب هم زیاد داریم. ما روی همین شبکه‌های آب کار می‌کنیم تا دوباره آن‌ها را بازسازی کنیم. البته این بازسازی با شیوه‌های بهتر و مدرن‌تر صورت می‌گیرد که همین ضایعات سی تا چهل درصد هم از بین برود. این مسئله باعث می‌شود که هم سطح تحت پوشش آبیاری بیشتر شود و هم تولید ما بالاتر برود. این مسئله از اولویت کاری ما است. ما در عرصه باغ‌داری تولیدات فراوانی داریم که به خارج صادر می‌شود. سیب، انار، انگور و زردآلو جز مهم‌ترین محصولات باغ‌داری ما است. هم‌چنان میوه خشک ما مثل چهارمغز، جلغوزه، پسته و بادام از نقاط قوت ما در زراعت است. در عرصه باغ‌داری به شدت کار جریان دارد. ما سالانه به طور تخمینی حدود ۲۵ هزار جریب باغ نو می‌سازیم و بیشتر از سی هزار جریب باغ‌های کهنه را بازسازی می‌کنیم. البته همزمان با بازسازی باغ‌های کهنه از شیوه‌های جدید باغ‌داری استفاده می‌کنیم. در عرصه سبزیجات ما پیشرفت‌های زیادی کرده‌ایم. خصوصاً پس از ساخت گرین هاوس سبز خانه‌ها در کشور سطح تولید حاصلات ما بسیار بلند رفته. تا جایی که ما در تولید محصول بادرنگ و چند نوع سبزیجات دیگر نه تنها خودکفا شده‌ایم بلکه صادرات گسترده‌ای نیز داشته‌ایم. به طور مثال یک دهقان ما در فراه یا هرات یا کابل یا حتی پروان از ۴۰۰ متر مربع زمین در سه فصل، نزدیک به سه لک افغانی عاید داشته که فوق‌العاده زیاد است. در عرصه مالداری نیز کارهایی صورت گرفته ولی متأسفانه نه آن چنان‌که قابل توجه باشد. به طور کل نگاه به مسئله زراعت در پانزده سال گذشته جز اولویت‌های دولت و حتی دونرهای خارجی نبود. در همین چهار پنج سال گذشته یک مقدار به سکتور زراعت پرداخته شده؛ ولی در عرصه مالداری خصوصاً افزایش سطح تولید لبنیات هنوز کار آن‌چنانی صورت نگرفته است. در عرصه نباتات صنعتی مانند پنبه‌دانه و زعفران و نباتات طبی دیگر هم کارهایی صورت گرفته است؛ ولی اختصاصاً برای زعفران برنامه‌های منسجم و بزرگی روی دست گرفته شده. از برنامه پنج ساله انکشافی برای زعفران باید یاد کرد که ما در پنج سال آینده نخست چالش‌ها را بررسی می‌کنیم. ظرفیت‌ها را می‌بینیم و روی افزایش تولید و هم‌چنان کیفیت و معرفی زعفران به خارج از کشور فعالیت خواهیم کرد. خوش‌بختانه در سال جاری یک تحول بزرگی در عرصه تولید زعفران به وجود آمده است. چون هم آگاهی مردم در مورد زعفران بیشتر شده و هم رهنمودهای وزارت زراعت مفید بوده، شوق و علاقه سکتور خصوصی نیز در عرصه تولید زعفران فوق‌العاده بالا بوده.
سوال: آنچه تا حال مطرح کردید، افزایش تولید را از نگاه کمی مطرح می‌کرد. از نگاه کیفی چقدر به زراعت پرداخته شده. از زراعت میکانیزه گرفته تا اصلاح نژاد نباتات و تخم‌های اصلاح شده و مسایلی از این دست؟
وزیر زراعت: مسلماً وقتی از افزایش تولید صحبت می‌شود، همزمان کیفیت تولید چه در عرصه باغ‌داری، سبزیجات و مالداری باشد و چه در عرصه زراعت میکانیزه همه را در بر می‌گیرد. در عرصه باغ‌داری یک مثال بدهم. در سیستم سنتی یا عنعنوی دهقان در یک جریب زمین بین هفتاد تا هشتاد نهال کشت می‌کرد؛ ولی در سیستم جدید باغ‌داری ما در یک جریب زمین بین هفت‌صد تا نه‌صد نهال را هم کشت کردیم و حاصل گرفتیم. در سیستم سنتی در سال چهارم حاصل می‌گیرند؛ ولی در سیستم نوین در سال اول نمونه گرفته و در سال دوم حاصل می‌گیرند. در عرصه مالداری هم همین‌گونه است گرچه در گذشته کار آن‌چنانی در این رابطه صورت نگرفته بود، ولی حالا ما نسل‌های خوب هالندی را آوردیم و روی آن کار جریان دارد تا بتوانیم محصول بیشتری به ویژه در عرصه تولید شیر به دست بیاوریم. در بخش غله‌جات هم همین‌گونه خصوصاً روی گندم و پنبه تمرکز بیشتر است. ما امسال برای یک میلیون دهقان تخم اصلاح‌شده ترویج کردیم و همین حالا در فارم بغلان روی «هشت ورایتی» پنبه تحقیق صورت می‌گیرد. در عرصه زراعت میکانیزه تنها بحث ماشین‌آلات مطرح نیست بلکه تخم اصلاح‌شده و تغییر سیستم آبیاری هم جز همین بخش حساب می‌شود.
در حال حاضر ما در حدود ۲۲ تا ۲۵ هزار شبکه آبیاری در کشور داریم. البته شبکه‌های آبیاری ما در طول سه چهار دهه جنگ تقریباً کلا از بین رفته‌اند و به همین خاطر ساحه تحت پوشش آبیاری ما کم شده است و ضایعات آب هم زیاد داریم.
سوال: از ده دوازده سال پیش بحث محصولات زراعتی که به عنوان بدیل برای کشت مواد مخدر مطرح بود، سر زبان‌ها افتاد. سویابین و به دنبال آن زعفران ولی حالا با گذشت نزدیک به یک و نیم دهه دیگر زعفران را به عنوان یک کشت بدیل مواد مخدر نگاه نمی‌کنند. بلکه زعفران خود تبدیل به یک کشت فوق‌العاده با ارزش حتی در سطح جهانی شده. نگاه وزارت زراعت و کلا دولت به مسئله زعفران چگونه است؟
وزیر زراعت: دقیقاً امروز زعفران تبدیل به یک نقطه قوت ما شده است. ما جایگاه خود را از لحاظ کیفیت تولید زعفران هم در منطقه و هم در جهان تثبیت کرده‌ایم. سه سال متوالی است که زعفران افغانستان از نگاه کیفیت در سطح جهان اول می‌شود. ما اول دید واضحی در مورد زعفران نداشتیم. این که باید برای زعفران چه کارهایی کرد در عرصه‌های آسیب‌شناسی، وضعیت اقلیمی و آب‌وهوا، خشک‌سالی، پروسس و بسته‌بندی، افزایش تولید و غیره؛ ولی حالا ما یک طرح پنج ساله را برای زعفران شکل داده‌ایم. پلان پنج ساله زعفران سال گذشته در شورای اقتصادی که در راس آن رئیس‌جمهور قرار دارد و رئیس اجرایی و تعدادی از وزرا نیز عضو آن اند مطرح شد و نه تنها که مورد تصویب قرار گرفت، بلکه کارهای عملی آن هم آغاز شده است. ما توانستیم در قدم اول سه هزار دهقان را تحت پوشش بگیریم برای آموزش روش‌های بهتر محصول‌گیری زعفران. ما امسال در حدود ۲۹ ولایت قطعات نمایشی کشت زعفران داشتیم که در بعضی از ولایت‌ها محصولش خوب نبود. اما در اکثر ولایت‌ها محصول زعفران فوق‌العاده بود، دلیل این که از لحاظ کیفیتی زعفران افغانستان مقام اول را می‌گیرد این است که سکتور خصوصی در آن مشغول شده است. اگر سکتور خصوصی در این عرصه سهم نگیرد ما در واقع از فرصت‌های به‌وجودآمده استفاده کرده نمی‌توانیم. سال ۱۳۹۵ را می‌توان سال تحول بنیادی در کشت زعفران عنوان کرد. در پانزده سال گذشته ساحه تحت کشت زعفران به ۱۰۵۰ هکتار زمین رسیده بود. اما در سال ۱۳۹۵ یکباره ۲۵۰ درصد افزایش ساحه تحت کشت زعفران داشتیم. ۱۵۲۰ هکتار زمین جدید تحت کشت زعفران قرار گرفت. در سال گذشته ما تخمینا ۳٫۵ الی ۳٫۷ تن زعفران در کشور به دست آوردیم؛ ولی در سال جاری این مقدار به ۶٫۵ تن رسید. با این حال هنوز هم چالش‌ها در رابطه به کشت زعفران وجود دارد. اما دستاوردها بسیار است. مثلاً در عرصه اشتغال‌زایی کسی می‌گفت امسال در ولسوالی غوریان هرات یک نفر بی‌کار وجود نداشت. زیرا همه روی مزارع کشت زعفران مشغول بودند. همزمان ما روی ایجاد لابراتوار کنترول کیفیت کار می‌کنیم تا بتوانیم سرتیفیکشن استندرد (آی‌اس‌او) را نیز به دست بیاوریم؛ که از این طریق بتوانیم در کشورها بازار فروش زعفران را به دست بیاوریم و هم‌چنان در نمایشگاه‌های بین‌المللی شرکت کنیم.
سوال: در گذشته زعفران در کشور ما کشت نمی‌شد؛ ولی در این پانزده سال یکباره دهقانان شروع به کشت زعفران کردند. قبلاً ما پیاز زعفران را از کشورهای همسایه که زعفران دارند، وارد می‌کردیم؛ ولی حالا که کیفیت زعفران افغانستان بالا رفته این کشورها اجازه صادرات پیاز زعفران به افغانستان را نمی‌دهند. با توجه به افزایش ساحه تحت کشت زعفران پیاز زعفران را از کجا می‌کنید؟
وزیر زراعت: اولا که گذشته تاریخی افغانستان با زعفران گره خورده است. کارشناسان پیاز وحشی زعفران را در بست هلمند پیدا کرده‌اند که قدامت پنج‌هزار ساله دارد. بنا غرب کشور ما از گذشته‌ها مهد کشت زعفران بوده است. اما در مورد نگرانی در مورد واردات پیاز زعفران به افغانستان این مسئله قابل درک است. خوش‌بختانه خودمان حالا پیاز زعفران تولید می‌کنیم. هر دهقان در سال چهارم کشت زعفران می‌تواند پیاز زعفران از مزرعه خود به دست بیاورد و این خود یک تجارت پر سودی است. فکر کنم به طور تخمینی ما واردات پیاز زعفران را به صفر رساندیم و حالا خودمان پیاز زعفران تولید می‌کنیم.
سوال: به طور معمول افغانستان علاقه زیادی برای سرمایه‌گذاری خارجی در عرصه‌های مختلف در افغانستان نشان می‌دهد. در عرصه زراعت وضعیت چگونه است. آیا سرمایه‌گذاری‌هایی هم در این عرصه صورت گرفته و این که پروژه کاردی‌اف چگونه پروژه‌ای است.
وزیر زراعت: برنامه‌های مختلفی برای رشد کشت زعفران توسط وزارت زراعت روی دست گرفته شده. از جمله نهادهای مختلف در این عرصه کمک‌هایی نیز از مسیر وزارت زراعت انجام داده‌اند که از جمله یکی هم پروژه کاردی ـ اف است. امسال دولت هم از طریق شورای عالی اقتصادی مقدار پولی را برای این منظور اختصاص داد. در کنار آن بانک جهانی نیز برنامه‌ای دارد به نام برنامه باغ‌داری و مالداری که همکاری می‌کند. همزمان با دو سه نهاد خارجی نیز صحبت شده و آن‌ها تمایل نشان دادند که در عرصه زراعت کمک‌هایی صورت بدهند. به طور مثال یک کمپنی چینی قرار است به زودی کار تحقیقاتی روی چند محصول از جمله زعفران را از بامیان آغاز کند.
سوال: معمولاً بازارهای جهانی همیشه نیازمند پروسس و بسته‌بندی درست و استندرد محصولات می‌باشد. در این رابطه آیا کار و فعالیتی صورت گرفته است؟
وزیر زراعت: دقیقاً ما به همین خاطر شرکت‌های تولیدی زعفران را با خود به نمایشگاه‌های بین‌المللی می‌بریم. حتی همین حالا نمایشگاه هفته سبز برلین در جریان است و چند شرکت از افغانستان نیز در آن حضور دارند، از جمله یک شرکت تولید زعفران. حضور در این نمایشگاه‌ها چندین مزیت دارد. اولا که شرکت‌ها می‌توانند برای خود بازاریابی کنند. دوما از شیوه‌های بسته‌بندی شرکت‌های دیگر تجربه می‌آموزند و می‌توانند از همان شیوه برای بسته‌بندی محصولات خود استفاده کنند؛ و مهم‌تر از همه تقاضای مشتری را از نزدیک متوجه می‌شوند. ما هم‌چنان روش‌های بهتر خشک کردن محصول و پروسس آن را به شرکت‌ها یاد می‌دهیم.
سوال: آخرین سؤال، دورنمای شما به عنوان وزیر زراعت در مورد نقش زراعت در عرصه افزایش عایدات افغانستان چی است؟
وزیر زراعت: ما پلان پنج ساله را با دید دهقان‌محوری و با دید این که چگونه از یک کشور وارداتی به یک کشور صادراتی تبدیل شویم طرح کردیم و جز همان بسته پیشنهادی که توسط دولت افغانستان در کنفرانس بروکسل مطرح کرد، منظور شد. نقطه قوت ما باغ‌داری و مالداری است. ما در این عرصه سرمایه‌گذاری بیشتر می‌کنیم. همین حالا صادرات ما در عرصه محصولات زراعتی ۲۵ درصد نسبت به سال گذشته افزایش نشان می‌دهد. زعفران نیز در صورتی که محصول بیشتر و تولید بیشتر داشته باشیم. با همین کیفیت بالا تبدیل به نقطه قوت ما خواهد شد.
مرجع : 8am.af
