به گزارش پیام آفتاب و به نقل از روزنامه هشت صبح، اولین روز رقابتهای انتخاباتی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری سپری شد. امروز دوشنبه، دومین روز این رقابتها است. در اولین روز از شصت روز رقابتهای انتخاباتی نامزدان، سه تیم انتخاباتی «دولتساز»، «ثبات و همگرایی» و «خادم ملت» رسماً رقابتهای خود را با برپایی تجمعات مردمی و اقدامات نمادین در نقاط مختلف شهر کابل شروع کردند. سایر پانزده تیم انتخاباتی نیز با نشر و بازنشر عکسهای خود در شبکههای اجتماعی و نصب این عکسها در سطح شهر کابل، از شروع رقابتهای خود خبر دادند.
در اولین روز رقابتهای انتخاباتی، تیم انتخاباتی «خادم ملت» به ریاست عنایتالله حفیظ و هواداران این تیم در یک پیکار نمادین، دست به جمعآوری کثافات از شهر کابل زدند. حفیظ در این پیکار بر لزوم برگزاری انتخابات شفاف در کشور تأکید کرد. او همچنان گفت که صلح در کشور به این زودی به دست نخواهد آمد، باید به برگزاری انتخابات اولویت داده شود.
در دو نقطه دیگر شهر، تیمهای انتخاباتی «دولتساز» به ریاست محمداشرف غنی و «ثبات و همگرایی» به ریاست عبدالله عبدالله تجمعات مردمی برپا کرده بودند. غنی و عبدالله که شریک برابر هم در قدرت نیز هستند، در دو انتخابات گذشته نیز با هم رقیب بودند. این دو رقیب در انتخابات ۱۳۹۳ – پس از آنکه نتیجه دور دوم این انتخابات جنجالی شد – تن به توافق بر سر تقسیم برابر قدرت دادند و حاصل آن «حکومت وحدت ملی» شد که هنوز بر سر اقتدار است. با این حال، این دو رقیب انتخاباتی در اولین روز رقابتهای انتخاباتی در کشور از پنج سال کار مشترک در حکومت وحدت ملی خرسندی نشان ندادند.
غنی چه گفت؟
محمداشرف غنی، رئیس تیم انتخاباتی «دولتساز»، گفت که ششم اسد یک روز ویژه است، به این دلیل که حکم قانون اساسی در این روز به منصه اجرا گذاشته شدهاست. به گفته غنی، میلیونها بار گفته شده بود که انتخابات ریاست جمهوری در کشور برگزار نمیشود، اما با شروع پیکارهای انتخاباتی تمامی شک و شبهه در این باره برطرف شد. او سایر نامزدان را برای پیکار سالم به میدان رقابت فرا خواند و تأکید کرد، هر کسی که با رأی پاک برنده انتخابات شود، برایش مبارک خواهد گفت. غنی همچنان با کنایهای به دیگر نامزدان گفت که اگر با رأی پاک برنده انتخابات شدم، به کوچهها نروید، تهدیدم نکنید و نگویید که برایتان امتیاز بدهم؛ زیرا به گفته او، دسته انتخاباتی دولتساز، امتیازبده نیست.
به گفته غنی مردم افغانستان برای «آزادی و جمهوریت» ۲۰۰ سال قربانی دادهاند و حفظ این ارزشها تنها از راه انتخابات ممکن است. او تأکید کرد که بر سر انتخابات و سرنوشت مردم معامله و سازش صورت نخواهد گرفت، زیرا حق تعیین سرنوشت به دست خود مردم است و هیچکسی چنین اجازهای را نخواهد داد. او بدون اشاره به شخص خاصی گفت که خیال ملوکالطوایفی را از سر بیرون کنید و خیال مردمسالاری را در سر جای دهید. غنی افزود که دسته انتخاباتی دولتساز برای تقسیم قدرت، پول و زر جنگ ندارد، بلکه برای همدلی، همسویی، تحقق وحدت ملی و مساوات وارد عرصه رقابت شدهاست.
محمداشرف غنی همچنان از شخصیت و کارنامه خود در طول پنج سال حکومت وحدت ملی دفاع کرد. او گفت که حوصلهاش مثل فولاد است و یک فرد مدبر است و به همین دلیل در برابر فحش و اتهامات دیگران با حوصله و سکوت برخورد کردهاست. غنی افزود که تمام مردم در ۳۴ ولایت و تمام زبانها را با یک چشم میبیند و همه در قلب او جای دارند. او افزود که در صورت پیروزی، عدالت «عمری» و «علوی» را پیاده خواهد کرد. این نامزد انتخابات بیان داشت که در پنج سال گذشته، سلطه زر، زور و ظلم را تضعیف کردهاست. او از مردم خواست که برایش این بار صلاحیت بدهند تا حاکمیت قانون و عدالت را نیز برپا کند.
محمداشرف غنی همچنان گفت که در پنج سال گذشته فاصله ارگ و مسجد را کم کرده و در این مدت آنقدر مسجد ساخته که در صد سال گذشته ساخته نشدهاست. او به همین شکل، گشایش راه لاجورد، بندر چابهار، کوریدور هوایی و بند سلما را از دستآوردهای مهم خود خواند.
اشرف غنی در ادامه گفت که «جمهوریت و شهروندی» دو واژه اصلی و کلیدی دوران کنونی است. او تکمیل فصول ناتمام دولتسازی، خودکفایی اقتصادی و احیای جایگاه تاریخی افغانستان به عنوان چهارراه آسیا را از اهداف عمده خود برای نامزدی در انتخابات پیش رو خواند. غنی وعده داد که در صورت پیروزی، ۳۰۰ مسجد خواهد ساخت، تمام ولسوالی را در دو سال نخست به برق وصل و در مدت سه تا چهار سال به تمام قریههای آن سوی خط دیورند نیز برق صادر خواهد کرد. او به همین شکل وعده داد که برای تمامی تولیدات داخلی مارکت فراهم خواهد کرد. غنی افزود که قوای دفاعی و امنیتی افغانستان در پنج سال گذشته مطلقاً وابسته به کمکهای خارجی بودند، اما در پنج سال دیگر از منابع داخلی تمویل خواهند شد.
اشرف غنی دربارهٔ صلح گفت که تنها حکومت منتخب به نمایندهگی از مردم صلح خواهد آورد و به گفته او افراد فرمایشی قادر به این کار نخواهند بود. او افزود که تا کنون گامهای مهمی در زمینه صلح برداشته شده و صلح آمدنی است. غنی تأکید کرد که گفتوگوهای صلح باید اصولی، جدی، اساسی و قانونی باشد. او گفت که گروه طالبان را با چشم سبک نمیبیند و انتظار دارد که این گروه هم مردم را با چشم سبک نبیند. او یادآوری کرد به کسانی که به صلح متعهد نیستند، اجازه نمیدهد که این روند را تخریب کنند. غنی گفت که طالبان پس از صلح باید به مردم حساب بدهند.
آقای غنی از سوی دیگر اتهام انحصار تدارکات ملی را رد کرد و گفت که هیچ شرکتی ندارد تا قراردادها را به نفع خود عقد کند. او گفت که از آغاز فعالیت کمیسیون تدارکات ملی تا کنون ۵۸ میلیارد افغانی در قراردادها صرفهجویی شدهاست. اشرف غنی، اتهام نفوذ در کمیسیونهای انتخاباتی را نیز رد کرد و گفت که کمیشنران این کمیسیونها توسط تمامی نامزدان با رأی برابر انتخاب شدهاند و در کار آنها تا کنون دخالتی نداشتهاست.
عبدالله چه گفت؟
عبدالله گفت، در صورت پیروزی ریاست اجرایی را تشکیل خواهد داد که در رأس آن انوارالحق احدی، رئیس جبهه نوین، با سه معاون از جمله یک زن قرار خواهد داشت. او گفت که به آرمان شهدا متعهد است و صادقانه این آرمانها را دنبال خواهد کرد. عبدالله افزود که باور دارد مردم در انتخابات پرشور شرکت و از رأی خود نیز محافظت خواهند کرد.
این نامزد انتخابات بیان داشت که نشان انتخاباتی دسته انتخابی او «ترازو» یا «عدالت» است. او با انتقاد از اظهارات غنی گفت که اگر او به دنبال عدالت «عمری» و «علوی» است، باید در پنج سال گذشته ثابت میکرد. عبدالله بیان داشت که دسته انتخاباتی «ثبات و همگرایی» دستهای است که اگر از پل گذشت، پشت سر خود را فراموش نخواهد کرد.
عبدالله از جانب دیگر گفت که به آزادی بیان باور دارد و مثل غنی نیست که اگر کسی از او انتقاد کند، با «پیپیاس» از جلسه اخراج کند. اشارهٔ او به اتفاقی بود که در گردهمایی روز یکشنبه دسته انتخاباتی «دولتساز» در تالار لویهجرگه افتاد. در این گردهمایی یک نفر از غنی انتقاد کرد و گفت که وعدههایش را عملی نکردهاست، در همان هنگام گاردهای ویژه غنی این فرد را با زور از جلسه اخراج کردند. البته پیش از این نیز اتفاقات مشابه زیادی در جریان سخنرانی اشرف غنی رخ دادهاست.
عبدالله در ادامه سخنانش گفت که حکومت وحدت ملی در پنج سال گذشته هم دستآورد داشت و هم کوتاهی. او افزود که هم در کوتاهی و هم در دستآورد این حکومت خود را شریک میداند. عبدالله گفت که در دوره این حکومت، مسایلی وجود داشت که باعث آسیب به حکومتداری، سیاست افغانستان، وحدت ملی و عزت و اعتبار مردم شدهاست. او چگونهگی برخورد حکومت با قضیه عبدالرزاق وحیدی را یکی از این مسایل خواند. به گفته عبدالله، عبدالرزاق وحیدی در حالی زندانی شد که محکمه استیناف برایش برائت دادهاست، اما کسی که در لوی سارنوالی دوسیه دارد، توسط اشرف غنی به حیث معین عواید گمرکات در وزارت مالیه تعیین شدهاست.
به گفته او، این کار غنی به معنای تعیین گرگ برای چوپانی رمه است.
عبدالله به همین شکل از برخورد شریک خود در قدرت با کسانی که از تیم رقیب او در حکومت هستند یا بودند، انتقاد کرد. او همچنان گفت که تغییر و تبدیل ۳۵ وزیر در دوره حکومت وحدت ملی اصلاً ضرور نبود، اما این کار را اشرف غنی انجام داد. عبدالله افزود که شریک او در قدرت، بعضی از ادارات را به خاطر «یک شخص» لغو و بعضی از ادارات را به خاطر «یک شخص» دیگر ایجاد کردهاست. او گفت، همین کارها بود که فرصتها را از افغانستان گرفت؛ در حالی فرصت آن وجود داشت که کار بهتری انجام شود.
این نامزد انتخابات دربارهٔ صلح گفت که صلح خواست اکثریت مردم است. عبدالله تصریح کرد که برای آوردن صلحی که مورد قبول همه مردم باشد، متعهد است.
قابل یادآوری است که انتخابات ریاست جمهوری در ششم میزان برگزار میشود. برای برگزاری این انتخابات ۱۴۹ میلیون دالر در نظر گرفته شدهاست. بیش از ۹٫۵ میلیون نفر در این انتخابات نامنویسی کردهاند، هرچند این فهرست هنوز نهایی نیست.