قیام مردم ولسوالی دره صوف در شمال افغانستان علیه رژیم کمونیستی - ۱۳۵۷ شمسی

هنوز ده ماه از حاکمیت رژیم کمونیستی سپری نشده بود که علما و مردم مسلمان افغانستان ماهیت کفرآمیز این رژیم وابسته را درک کردند. یکی از نخستین قیام‌ها علیه این رژیم، قیام ۲۶ دلو (بهمن) ۱۳۵۷ در ولسوالی دره صوف بود که باشندگان این ولسوالی به فتوای علما و روحانیون محل و بدون آن که از سوی حزب و گروه و تشکیلات خاصی سازماندهی شده باشند، در یک جرگه محلی تصمیم به جنگ مسلحانه گرفتند. رهبری این قیام را عده ای از روحانیون و متنفذین منطقه به عهده داشتند. آن‌ها با سلاح‌های کهنه و قدیمی و اکثراً سلاح سرد به مقر عوامل رژیم حمله‌ور گردیده و آن را تصرف کردند.
در تاریخ ۲۵ دلو ۱۳۵۷ هیأتی مرکب از مأمور مالیه و شاروال (=شهردار) با تعدادی سرباز دولتی برای دستگیری و سرکوب مردم به خصوص روحانیون به قریهٔ «دایمیرداد» از سوی دولت اعزام شد. مردم مسلمان قریهٔ مذکور به دفاع از خود پرداختند و نیروهای مهاجم را مجبور به عقب‌نشینی کردند. 
فردای آن روز نیروهای ضربتی با سلاح‌ها و تجهیزات زیاد به منظور سرکوب مردم درهٔ صوف از مرکز ولایت سمنگان به سوی معدن زغال سنگ در قریهٔ «طور» حرکت کردند. این نیروها پس از آن که به قریهٔ مذکور نزدیک شد با مقاومت مسلحانهٔ مردم مواجه گردید. نبرد شدیدی به وقوع پیوست که در نتیجهٔ آن هشت نفر از مجاهدان به شهادت رسیدند اما مردم موفق شدند که با کشتن ۲۴ نفر از نیروهای دشمن از جمله قوماندان امنیهٔ ولایت، قوماندان خُلم و ولسوال درهٔ صوف ادارهٔ معدن زغال سنگ و قریه‌های اطراف آن را در دست بگیرند. 
نیروهای دولتی پس از این شکست دوباره تجدید قوا نموده دو روز بعد به تاریخ ۲۸ دلو ۱۳۵۷ یک نیروی سه هزار نفری مسلح با تانک و توپ به فرماندهی «هاشم دقیق» مستوفی ولایت و معاون اول کمیتهٔ حزبی سمنگان، اکبر بی خدا، جگتورن (=سروان) هزارگل و قوماندان عمومی نیروهای امنیتی کابل، از مرکز ولایت سمنگان به درهٔ صوف فرستاده شد. نیروهای مذکور گرچه در عرض راه با مقاومت ازبک‌های ساکن قریهٔ «مقصود» رو به رو شدند اما توانستند معدن طور را تحت کنترل خود درآورند. 
مجاهدین مجبور به عقب‌نشینی گردیدند اما نیروهای دولتی پس از عقب‌نشینی مجاهدین به غارت اموال مردم و دارایی‌های آن‌ها و هتک حرمت زنان پرداختند. آن‌ها چهل خانه را در قریهٔ «کمچ» و ۶۰ خانه را در قریهٔ «حسینی» تاراج کردند و دو حسینیه و هشت خانهٔ دیگر را به آتش کشیدند. کمونیست‌ها در این تهاجم به تاراج و تخریب منازل مسکونی بسنده نکردند بلکه ۱۴۰ نفر از شخصیت‌های اجتماعی درهٔ صوف را نیز دستگیر نموده و بیش از نیمی از آن‌ها را به شهادت رساندند. همچنین عده ای از مردم مجاهد درهٔ صوف در اثر سرمای شدید و بارش برف در سنگرهای بی تجهیزات جان خود را از دست دادند. 
شدت عمل نیروهای دولتی نتوانست شعله‌های قیام مردم قهرمان درهٔ صوف را خاموش سازد. آن‌ها بار دیگر به رهبری علمای مبارز قیام کردند و تا پانزدهم حوت ۱۳۵۷ ولسوالی درهٔ صوف را فتح کردند و با تصرف دوبارهٔ آمریت معدن زغال سنگ در ۲۷ حمل ۱۳۵۸ حدود ششصد سرباز و ملیشیای دولتی را دستگیر نمودند. 
بعد از قیام درهٔ صوف مردم علاقه داری «چارکنت» در سی کیلومتری جنوب شهر مزارشریف به تاریخ سوم حوت (اسفند) ۱۳۵۷ قیام کردند. به دنبال آن در تاریخ ۲۱ حوت مردم فراه و ارزگان شورش کردند و در تاریخ ۲۴ حوت قیام خونین هرات به وقوع پیوست و این روند همچنان ادامه یافت.

 

جستجوی پيشرفته

خبرنامه

RSS

پیوندها

ارتباط با ما

دربارۀ ما

تلکس

نسخه موبايل