حملات تروریستی اخیر به شفاخانه یکصد بستر برچی در شهر کابل و مراسم تشییع جنازه در ننگرهار که دهها کشته و زخمی برجای گذاشت، نه تنها تفاوت دیدگاه بین مقامات آمریکا و کابل را آشکار کرد، بلکه این امر موجب شد اختلاف نظر بین مقامات آمریکاییها بر سر گروههای تروریستی در افغانستان نیز روشن شود.
در حالی که وزیر خارجه آمریکا ساعاتی پس از حملات مرگبار کابل و ننگرهار و قبول مسئولیت آنها توسط داعش، اعلام کرد که طالبان و دولت افغانستان باید بصورت مشترک تلاش کرده و عاملان این رویدادها را شناسایی و محاکمه کنند، «لیندسی گراهام» یکی از سناتورهای برجسته آمریکایی، با تأکید بر اینکه به عاملان این وحشت باید با قدرت تمام پاسخ داده شود، گفت: «دیگر نباید منتظر بررسی باشند، نیروهای آمریکایی و افغان باید به عاملان حملات وحشیانه روزهای گذشته پاسخ دندان شکن دهند.»
نشریه آمریکایی «هیل» نیز در تحلیل این حملات نوشت که آمریکا در ایجاد دولت موفق و قوی در افغانستان ناکام بودهاست. به نوشته این روزنامه، آمریکا طی ۱۹ سال گذشته بارها تأکید کرده که هدف این کشور در افغانستان ایجاد یک حکومت قوی و منظم است، اما در این مدت موفق به چنین کاری نشده و پس از این نیز موفق نخواهد شد و اکنون زمان آن فرا رسیدهاست که این کشور را ترک کند. این روزنامه نوشت که آمریکا با طالبان توافقنامه امضا کردند اما این توافق نیز از همین اکنون ناکام است. زیرا در مسایل افغانستان چند طرف دخیل هستند و ممکن نیست که با توافق یک جانبه، جوانب دیگر نیز توافق کنند.
«زلمی خلیلزاد» فرستاده ویژه وزارت خارجه آمریکا برای صلح افغانستان اما نظری متفاوت دارد و روز گذشته گفت که «حکومت ایالات متحده ارزیابی نموده که داعش- خراسان حملات مهیب این هفته بر زایشگاه و مراسم جنازه در افغانستان را انجام داد. داعش تمایل پیهم به این چنین حملات شنیع بر ضد غیرنظامیان را تبارز دادهاست. این گروه تهدیدی است برای افغانها و برای جهان.»
خلیلزاد افزود: «داعش-خراسان همچنان مخالف یک توافقنامهٔ صلح میان جمهوری اسلامی افغانستان و طالبان است، و تلاش میورزد تا همانند عراق و سوریه جنگ فرقه ای را تحریک کند.» وی تأکید کردهاست بجای افتادن در دام داعش و به تأخیر انداختن یا ایجاد موانع برای صلح، افغانها باید با هم متحد شوند تا این تهدید را شکست دهند و فرصت تاریخی صلح را دنبال کنند.
اما «صدیق صدیقی» سخنگوی ریاست جمهوری به اظهارات خلیلزاد واکنش نشان داد و گفت: «انکار طالبان از دست داشتن در حملهٔ تروریستی اخیر درکابل و ننگرهار برای مردم افغانستان قابل قبول نیست. به این زودی وعجله نمیتوان گروه طالبان را از دست داشتن درحملههای خونین برائت داد. حمله بر شفاخانه ۱۰۰بستر درکابل نیازبه تحقیقات بیشتردارد و نهادهای امنیتی روی آن کار میکنند.»
وی با تأکید بر اینکه «این گروه، به گونههای مختلف در عقب اکثریت حملهها و خشونتها در کشور قرار داشته و به آسانی نمیشود این گروه را تبرئه کرد» گفت: «دولت افغانستان هیچ وقت از پروسهٔ صلح عقبنشینی نکرده، بل برای برقراری یک صلح پایداروباعزت در کشور متعهد بوده و گامهای اساسی را نیز برداشته است. نیت حکومت صلح است و هیچکسی بر این نیت شک نکند.»
«مایکل والتز» عضو جمهوریخواه کنگره آمریکا هم در واکنش به دستور اخیر رئیسجمهور محمد اشرف غنی به نیروهای امنیتی، میگوید که حکومت افغانستان جز مقابله با طالبان و دیگر گروههای مخالف، گزینهای ندارد و حملات اخیر در کابل و ننگرهار نشان داد که به سخنان طالبان نمیتوان اعتماد کرد. به گفته والتز هرچند طالبان دست داشتن در این حملات را رد کردهاند، اما این گروه هیچگاه گروههای تروریستی مانند شبکه حقانی یا القاعده را محکوم نکردهاست.
این واکنشها بطور آشکار نشان میدهد که آمریکاییها هم نظر متفاوتی در قبال طالبان دارند و در ضمن آن واکنشها در کابل پس از گفته خلیلزاد مبنی بر عدم دست داشتن طالبان تفاوت دیدگاه کابل و واشینگتن را نیز روشن میسازد.
«تمیم عاصی» معاون سابق وزارت دفاع هم در گفتوگویی تلویزیونی گفت که حملات تروریستی در کابل توسط شبکه حقانی و داعش اجرایی میشود که در واقع شبکه حقانی بازوی عملیاتی طالبان را تشکیل میدهد. اعضای «جامعه مدنی» هم روز گذشته طی گردهمایی در کابل از دولت خواست که علیه طالبان اقدام نظامی کند و این گروه به دروغ دست داشتن در این حملات را انکار میکنند.
در مقابل، گروه طالبان روز گذشته بار دیگر دست داشتن در حملات روز سهشنبه در کابل و ننگرهار را رد کرد و گفت: «ما میخواهیم که در مورد این حملات [حمله به شفاخانه صدبستر برچی و حمله به مراسم تشییع جنازه در ننگرهار]، بررسی جدی، شفاف و بیطرفانه صورت گیرد، تا از چهرههای سیاه عاملان این جنایتها، پرده برداشته شود و آنها به جدیت محاسبه شوند.»
افغانستان طی روزهای گذشته گذشته وارد درگیریهای شدید و فراگیر شدهاست. براساس گزارش منابع خبری، شب گذشته درگیریهای شدید در اورزگان، بلخ، بغلان، فاریاب، زابل، قندهار، لوگر، بادغیس، فراه، غزنی، هلمند، میدان وردک و بدخشان ادامه داشتهاست. در این درگیریها ۶۹ تن از افراد طالبان و ۴۱ نیروی دولتی کشته و ۳۳ تن نیز نیز زخمی شدهاند.