انحصار اطلاعات در بامیان، مهد تمدن و فرهنگ/برخورد توهین ‌آمیز سخنگوی والی بامیان با خبرنگار محلی «آوا» مصداق بارز نقض آزادی بیان

ولایت بامیان به چهارراه تمدن‌ها و گهواره تاریخ و فرهنگ معروف است؛ قامت راست مجسمه‌های کلان صلصال وشهمام و شهر غلغله خود به تنهایی تصاویر گویایی‌ست از تمدن فاخر افغانستان. آن طرف‌تر از شهمامه و صلصال وقتی حدود بیست کیلومتر از بامیان به سوی یکه‌ولنگ  حرکت می‌کنی به «بند امیر» می‌رسی، آبی نیلگون که در میان دیوارهای بلند سنگی محصور شده و با شیبی آرام به سوی مقصدی دور در حرکت است و دل هر گردشگر داخلی و خارجی را به وجود می‌آورد.
در این سرزمین سراسر تاریخ، تمدن، فرهنگ و نرمش وقتی از خشونت می‌شنوی نه تنها انگشت تعجب به دندان می‌گیری که دلت از غصه و اندوه به درد می‌آید.
در سرزمینی که نشر و انتقال اطلاعات از گذشته‌ی دور تاکنون نقش سازنده‌ای در معرفی جاذبه‌های آن، شناسایی مشکلات و تلاش برای جذب سرمایه داشته، وجود عناصر جاه طلبی چون والی کنونی بامیان و حلقه‌ی نزدیکش مایه شرمساری و ننگ برای مردم فرهنگ دوست و صلح طلب این ولایت می‌باشد.
براساس اعلام برخی رسانه‌های محلی و اعضای جامعه‌ی مدنی بامیان، طاهر زهیر، والی کنونی ولایت بامیان، چند ماه پیش به پرسنل تحت امر خود دستور داده بود که از مصاحبه با رسانه‌ها خود داری کنند. اصحاب رسانه و به ویژه خبرنگارانی که با حضور مستقیم در صحنه‌ی رویدادها، تلاش می‌کنند رسالت خود در اطلاع رسانی درست به شهروندان را انجام دهند در  ابتدا این خبر را خیلی جدی نگرفتند اما در ادامه که برخوردهای خشونت‌بار افراد والی را مشاهده نمودند به جدیت مسأله پی بردند.
یکی از این برخوردهای خشونت‌بار، رفتار توهین‌آمیز اخیر عبدالرحمن احمدی، سخنگوی والی بامیان، با خبرنگار محلی خبرگزاری صدای افغان(آوا) می‌باشد.
خبرنگار محلی خبرگزاری صدای افغان که براساس هماهنگی قبلی با شخص والی، برای گرفتن یک مصاحبه اختصاصی در مورد تلاش‌های حکومت محلی برای حل مشکلات زندگی اسف‌بار مغاره نشینان، به ساختمان مقام ولایت بامیان مراجعه می‌کنند از سوی سخنگوی والی مورد  توهین قرار گرفته و تحقیر می‌شود. 
خبرنگار محلی آوا در توضیح این برخورد توهین آمیز می‌گوید: «چند روز قبل(روز پنجشنبه، ۱۰ دلو) به دفتر والی بامیان رفتم و خواهان مصاحبه در مورد وضعیت دشوار مغاره‌نشینان در این ولایت شدم، خواستم نظر مسئوولان حکومت محلی بامیان را در این مورد داشته باشم. والی بامیان به من گفت که روز شنبه ساعت ۱۰ قبل از ظهر به اداره ولایت بیایم تا با شخص والی یا آقای احمدی، سخنگوی والی، مصاحبه کنم.» 
سخنگوی محلی آوا می‌افزاید روز شنبه رأس ساعت ۱۰ به دفتر والی بامیان مراجعه نمودم، والی از سخنگویش خواست در رابطه با موضوع با من مصاحبه  کند، اما زمانی که همراه با آقای احمدی از دفتر والی بیرون آمدیم عبدالرحمان احمدی شروع کرد به فحش، دشنام و توهین. 
 سخنگوی والی بامیان گفت: «ما فقط با غول‌های رسانه‌ای مصاحبه می‌کنیم و سایر رسانه‌ها برای ما ارزش چندانی ندارد.»
آقای احمدی در حالیکه دشنام‌هایی چون «شما احمق و لوده هستی» از زبانش خارج می‌شد ارائه معلومات خودداری کرد و گفت مصاحبه با چنین رسانه‌هایی ارزش چندانی ندارد.»

اقدام سخنگوی والی بامیان، خلاف قانون و جرم است 
معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ و نهاد حمایت از رسانه‌های آزاد افغانستان(نی) اقدام توهین آمیز سخنگوی والی بامیان نسبت به خبرنگار محلی خبرگزاری صدای افغان(آوا) را خلاف قانون، جرم و قابل پیگیری دانستند. 
دفتر نی، این برخورد را به شدت نکوهش کرد، آن را خلاف قانون دسترسی به اطلاعات و جرم دانست و بر پیگیری مسأله تأکید نمود. 
این در حالی است که به اذعان خبرنگاران محلی، اطلاعات در ولایت بامیان به صورت سلیقه‌ای و سانسور شده در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گیرد و از سفر مقامات خارجی و داخلی به بامیان، افتتاح پروژه‌های عام‌المنفعه و دیگر رویدادهای مهم اطلاعاتی در اختیار خبرنگاران قرار داده نمی‌شود. 
بارها خبرنگاران از عدم شریک ساختن اطلاعات توسط حکومت محلی انتقاد کرده‌اند، اما مسئولان ولایت بامیان می‌گویند خبرنگاران می‌توانند از صفحه مطبوعاتی ولایت بامیان، معلومات‌ شان را اخذ نمایند.
در همین حال، سید آقاحسین فاضل سانچارکی، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ، در مورد این برخورد سخنگوی والی بامیان با خبرنگار آوا می‌گوید: «کسی حق ندارد قانون دسترسی به اطلاعات را زیر پا بگذارد.» 
وی وعده داد از طریق کمیته مشترک دولت و رسانه‌ها این مسأله پی‌گیری شود.
مجیب خلوتگر، رئیس اجرایی نهاد نی، حمایت‌کننده رسانه‌های آزاد نیز گفته‌است هیچ فرد حکومتی در مقام سخنگو یا هر مقام دیگری، نمی‌تواند تفاوتی بین خبرگزاری‌ها و رسانه‌های ملی و بین‌المللی در ذهن خود قایل شود و برخورد تبعیض آمیز داشته باشد. 
به گفته وی، برخورد سخنگوی والی بامیان با خبرنگار محلی آوا خلاف ماده 50 قانون حق دسترسی به اطلاعات است. 
آقای خلوتگر در مصاحبه با آوا گفت: «این‌ها ارزش رسانه‌های محلی را نمی‌دانند و فکر می‌کنند با رسانه های بزرگ صحبت کردن فعالیت آنان را برجسته‌تر و به مقامات نزدیک‌ترشان می‌کند. هدف این‌ها متاسفانه خدمت به مردم نیست، بلکه رسیدن به مقامات است. به این خاطر بیشتر کوشش می‌کنند با رسانه‌های کلان و بین‌المللی صحبت می‌کنند.» 
خلوتگر خطاب به مسئولین محلی بامیان تذکر داد: «یادتان باشد اثری که رسانه‌های ملی و محلی دارد، این اثر را رسانه‌های بین‌المللی نمی‌تواند داشته باشد. اثر خبرگزاری‌ها می‌تواند بیش از سایر رسانه‌ها باشد.»  
رئیس اجرایی نهاد نی تأکید کرد خشونت و اهانت در قانون افغانستان جرم پنداشته می‌شود و کسی که مرتکب هر نوع خشونت لفظی و فیزیکی می‌شود باید مورد پیگرد قانونی قرار گیرد.

دیکتاتوری کوچک بامیان، گورستان آزادی بیان
خبرگزاری صدای افغان(آوا) نیز برخورد توهین آمیز سخنگوی والی بامیان با خبرنگار محلی خود را نکوهش کرده می‌نویسد خبرنگار محلی‌اش در ولایت بامیان به دلیل برخورد نادرست، توهین‌ و تحقیرآمیز سخنگوی والی بامیان، عصر روز یک‌شنبه ۱۴ دلو در مقابل مقر والی این ولایت اقدام به خودکشی کرد اما با رسیدن به موقع برخی همکاران و نزدیکان، از مرگ نجات یافت.
مهدی بهزاد؛ خبرنگار محلی آوا در بامیان، قبل از اقدام به خودکشی، در پیامی نوشته است: «هرچند راهی را که میرم درست نیست؛ ولی راه را برای دیگران هموار خواهم کرد‌. کسی نبود دردم را بگویم، توهین و تحقیر (عبدالرحمان) احمدی برایم سخت شده، نمی‌ توانم تحمل کنم، پیش ولایت آمدم تا بفهمانم من هم یک خبرنگار بودم.» 
وی ادامه داده است: «امیدوارم راه برای دیگر خبرنگاران باز شود.» 

عبدالرحمن احمدی، سخنگوی والی بامیان که در برخوردی توهین آمیز سبب اقدام به خودکشی خبرنگار محلی آوا در بامیان شد.

اداره‌ی محلی بامیان، مظهر خشونت آشکار 
بامیان از امن‌ترین ولایت‌های افغانستان است؛ این امنیت اما پیش از آنکه مرهون زحمات، مدیریت بهینه و تلاش‌های دلسوزانه اداره محلی آن ولایت باشد، مدیون رویکرد خشونت‌پرهیزانه و مدارامشربانه مردمی است که در طول تاریخ، همواره متعهد به قانون، وفادار به رفتار متمدنانه و نفی هرگونه خشونت بوده اند.
با این حال، اداره محلی بامیان، خود مظهر آشکار خشونت است؛ خشونتی پنهان که در دیکتاتوری های سرکوبگر کوچک و حقیر سراغ داریم. مقام‌ های محلی بامیان تصور می کنند که آنها مالک مطلق میراث فرهنگی و افتخارات تمدنی و تاریخی بامیان بزرگ هستند. آنها خود را برتر از شهروندان عادی می‌دانند و خبرنگاران و رسانه های پرنفوذ و پرمخاطب محلی را تحقیر می‌کنند.
نماد و نماینده این طرز فکر منحط، عبدالرحمن احمدی؛ سخنگوی والی بامیان است؛ کسی که می‌گوید فقط حاضر است با «غول های رسانه ای» مصاحبه کند!
آقای احمدی اما فراموش کرده است که در سرزمینی که اداره محلی بامیان، فرمانروایی می کند، مردم هنوز از فقر فلاکت بار فراگیری که وجود دارد، در سرمای استخوان سوز بامیان، در مغاره ها زندگی می کنند، علف می خورند و از ابتدایی ترین امکانات زندگی در دنیای امروز، بی بهره اند. آقای احمدی که می خواهد فقط با غول های رسانه ای، مصاحبه کند و خبرنگاران زحمتکش و پرتلاش و متعهد محلی را بی شرمانه تحقیر و توهین می کند، باید توضیح دهد که در مصاحبه با غول های رسانه ای، چه افتخار بزرگی برای ارائه دارد؟ آنها برای بامیان و مردم محروم آن ولایت، چه کار سترگ و سزاوار ستایشی انجام داده اند که برای ارائه گزارش آن تنها حاضر اند با غول های رسانه ای، مصاحبه کنند؟
رفتار اهانت آمیز و دیکتاتورمآبانه آقای احمدی به عنوان سخنگوی یک دیکتاتوری حقیر و کوچک نوظهور در بامیان، تنها توهین به خبرنگار آوا نیست؛ توهینی که به اندازه زننده و زشت بوده که خبرنگار آزاده آوا را به خودکشی به عنوان ابزاری برای ابراز اعتراض خویش به نظم ناعادلانه و سرکوبگرانه حاکم بر بامیان واداشته؛ بلکه این رفتار، اهانت به مردم نجیب بامیان و هزاران سال فرهنگ و تمدن و تاریخ آن سرزمین پرافتخار و باعظمت هم هست.
آقای احمدی و امثال او در اداره محلی بامیان، خوارتر و حقیرتر از آن هستند که از شکوه و شوکت تاریخی و تمدنی بامیان بزرگ و غرور و افتخار و عزت و نجابت مردم آن سرزمین، نمایندگی کنند. حضور آنها در اداره محلی بامیان، نوعی ستم و ظلم و حق‌کشی آشکار در حق تمدن و تاریخ بامیان و مردم و ساکنان کنونی آن ولایت است.
مغاره‌نشینی هم که خبرنگار آوا به عنوان بخشی از رسالت بزرگ خبرنگاری در سرزمین محرومیت و فقر و جنگ، می‌خواست آن را از طریق مصاحبه با مسؤولان محلی بامیان، به عنوان یک واقعیت تلخ اجتماعی و برایند تضاد طبقاتی حاکم بر آن ولایت، بازتاب دهد، لکه ای تاریک و ننگین در کارنامه مدیران کنونی آن ولایت به حساب می آید.
بنابراین، اینکه در یک ولایت امن و باثبات با آن پیشینه پرشکوه از فرهنگ و مدنیت، هنوز هم خانواده هایی هستند که در غارها زندگی می کنند و از فرط فقر و تبعیض و بی عدالتی، علف می خورند، و نیز اینکه در سایه نظام سیاسی کنونی افغانستان که در آن از «آزادی بیان» به عنوان بزرگترین دستاورد و افتخار یاد می شود و این حق انسانی، در قانون اساسی نیز تسجیل و تضمین شده است، خبرنگاری در بامیان به عنوان گورستان آزادی بیان افغانستان، به اندازه ای تحقیر و توهین می شود که ناگزیر به خودکشی می گردد، نشانگر عملکرد شرم آور حاکمان محلی آن ولایت و حضور عناصر فرومایه و خودخواه و حقیری مانند عبدالرحمن احمدی در آن است.
انتظار می رود در پی این رویداد تکان دهنده که ارکان آزادی بیان آسیب پذیر افغانستان را مورد تهدید قرار داده است، دولت مرکزی، وزارت اطلاعات و فرهنگ، نهادهای مدافع آزادی بیان و خبرنگاران و مهم تر از همه، نهادهای عدلی و قضایی کشور، برای تنبیه و توبیخ سخنگوی هتاک و قانون شکن والی بامیان، وارد عمل شوند و اجازه ندهند که این دیکتاتوری حقیر و کوچک، بیش از این، بامیان را به گورستان آزادی بیان افغانستان، تبدیل کند.
در بخش دیگری از مطلب منتشر شده در آوا تأکید شده‌است: «فراموش نکنیم که این رویداد در هلمند تحت سلطه طالبان یا در نقطه ای دیگر از خاک کشور که تحت سیطره یک فرمانده سرکش و قانون شکن محلی است، رخ نداده؛ بلکه در بامیان؛ مهد فرهنگ و تمدن و طلایه دار آزادی و مدارا و خشونت‌پرهیزی و صلح‌جویی، اتفاق افتاده است.» 
 هرچند بر اساس باورهای اسلامی و شیعی، خودکشی کار ناجایز و حرامی است و خبرگزاری صدای افغان(آوا) به هیچ وجه این کار خبرنگار خود را نمی‌پذیرد، اما وی در نتیجه فشارهای روحی و روانی ناشی از توهین و تحقیر عبدالرحمن احمدی، سخنگوی والی بامیان، اقدام به خودکشی نموده تا حداقل کسی صدای او را بشنود.
بر اساس گزارش‌ها فعلا وی در شفاخانه به سر برده و وضعیت صحی‌اش خوب است.

 

جستجوی پيشرفته

خبرنامه

RSS

پیوندها

ارتباط با ما

دربارۀ ما

تلکس

نسخه موبايل