در گرماگرم مذاکرات صلح افغانستان با طالبان و در شرایطی که زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان، در چارچوب چهارمین سفر منطقهییاش پس از سفر به چین بار دیگر در یک سفر پنچ روزه وارد پاکستان شدهاست، تنور انتخابات ریاست جمهوری آینده افغانستان نیز با ثبت نام کاندیداهای بیشتر گرم و گرمتر میشود.
اگرچه براساس برخی تحلیلها، در صورت توافق امریکا با طالبان از کانال مذاکرات صلح که تاکنون سه دور آن به صورت مستقیم برگزار شده، ممکن است تشکیل حکومت موقت که در آن به طالبان فرصت مشارکت در قدرت داده میشود، روی دست گرفته شود و انتخابات ریاست جمهوری به تأخیر بیفتد، اما دولت وحدت ملی مصمم است انتخابات ریاست جمهوری را در زمان اعلام شدهاش برگزار کند.
دولت وحدت ملی در کل و رئیس جمهور غنی و تیم اطرافش به طور خاص این روزها دو دغدغه کلان دارند: یکی اینکه در مذاکرات صلح با طالبان از امریکا و دیگر قدرتها منطقه رو دست نخورند و در این پروسه مهم به جایگاهی دست یابند که بتوانند خود را قهرمان صلح و امنیت در نزد شهروندان افغانستان جلوه دهند و دیگری اینکه در تشکیل یک تیم انتخاباتی قوی درست عمل کنند تا قافیه را به رقبای دیگر نبازند.
.jpg)
در ارتباط با این دو موضوع کلان هر روز خبرهای مثبت و منفی زیادی شنیده میشود که یکی از آنها دید و بازدیدهای انتخاباتی رئیس جمهور غنی است که در پوشش جلسات رسمی حکومتی صورت میگیرد.
در این راستا شب گذشته، رئیس جمهور غنی با جنرال دوستم، معاون اول خود و رهبر حزب جنبش ملی، دیدار و گفتوگو کرد.
اوضاع جاری سیاسی، انتخابات آینده ریاست جمهوری، پروسه صلح و وضعیت امنیتی شمال و شمال شرق کشور محورهای بحث و تبادل نظر غنی و دوستم را تشکیل میداد.
در این دیدار برای بهبود اوضاع امنیتی در شمال و شمالشرق برخی تصامیم جدی نیز اتخاذ گردید.
هردو طرف در این نشست برگزاری انتخابات شفاف در فضای مملو از صلح و ثبات در افغانستان را یک نیاز مبرم خواندند و بر تقویت روند گفتگوهای صلح در کشور تاکید کردند.
نگاهی عمیق به اوضاع کنونی نشان میدهد که مهربانی اشرف غنی با دوستم نه از روی احترام به قانون و قائل شدن اختیارات برای معاون اولش که از روی هدف میباشد.
دوستم به عنوان یک رهبر محبوب در بین ترک تباران افغانستان، یک بانک رأی به حساب میآید که در زمان انتخابات ریاست جمهوری بسیار مورد توجه قرار میگیرد و رفت و آمدهای مکرر شخصیتهای کلان به خانه دوستم در این روزها هم در این راستا قابل توجیه است.
در کنار سایر دید و بازدیدها، دیدار غنی و دوستم پس از یک دوره کاملا سرد در روابط بین این دو جالت توجه است: در انتخابات گذشته ریاست جمهوری، جنرال دوستم یکی از هم تیمیهای بزرگ غنی بود که در رساندن غنی به قدرت یک تنه نقش کلانی ایفا نمود. غنی اما پس از رسیدن به قدرت به جای همکاری بیشتر با دوستم و استفاده از پتانسیلها و ظرفیتهای معاون اول در اداره کشور، به مقابله با دوستم پرداخت و معاون اول را در گروه جزایر قدرت قرار داد. رئیس جمهور غنی اختیارات معاون اول را هرگز به دوستم نسپرد و دفتر معاون اول به محل برگزاری جلسات تشریفاتی تبدیل شد.
رفتار سرد غنی با دوستم تنها به عدم تمایل رئیس جمهور به ملاقات با معاون اولش محدود نشد و دستگاه انحصارگر ارگ به طرح یک توطئه خطرناک دوستم را به ترکیه تبعید نمود و اگر فشارها و تهدیدات ائتلاف بزرگ سیاسی که به طور عمده توسط عطا محمد نور، والی پیشین بلخ، استاد محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و خود جنرال دوستم شکل گرفته بود، وجود نداشت حکومت هرگز به دوستم اجازه ورود نمیداد.
به هر صورت تشکیل ائتلاف بزرگ به عنوان یک قطب قدرتمند در برابر حکومت، ارگ را طوری نگران ساخت که براساس شنیدهها قطع ارتباط با ائتلاف کلان سیاسی یکی از شروط حکومت برای بازگشت دوستم به افغانستان ذکر شدهبود.
جنرال دوستم در میان استقبال گرم دیگر سران ائتلاف وارد کابل شد و در برخوردهای بعدی طوری وانمود کرد که با ائتلاف همراه است؛ دوستم حتی در یکی از سخنرانیهایش در کابل گفت کاندید مورد تأیید ائتلاف بزرگ، برنده انتخابات ریاست جمهوری آینده کشور خواهد بود.
.jpg)
اینکه در یک بازه زمانی نه چندان طولانی چه حوادثی در درون ائتلاف رقم خورد که ائتلاف به یک باره زانوی ناتوانی و عجز خم کرد را کسی نمیداند اما آنچه روشن است موضع ضعیف این روزهای ائتلاف است: سران ائتلاف این روزها به هیچ وجه آن هماهنگی و همبستگی روزهای اول تشکیل را ندارد که هیچ بلکه از کاندید مشترک آنها هم خبری نست و سران آن هر یک به نوبهی خود با دیگر تیمها و شخصیت ها وارد مذاکره میشوند و در این میان جنرال دوستم یک بار دیگر در تارهای عنکبوتی منافع و اهداف غنی و تیم اطرافش افتادهاست. باید نشست و دید آیا جنرال از یک سوراخ دوبار گزیده میشود؟