دنیای امروزی بسوی جهانی شدن در حرکت است و زندگی انسان و جامعه را از اثر تأثیرات فناوریهای جدید اطلاعاتی به سرعت مدرن میسازد. این بهطور عینی منجر به ادغام جامعه جهانی به یک فضای فرهنگی واحد میشود.
در این راستا، نظر به مفکوره استراتژیک نورسلطان نظربایف رئیسجمهور قزاقستان، برای قزاقستانیها بسیار مهم است که فرهنگ ملی منحصر به فرد خود را حفظ کنند؛ بنابراین در دوازدهم اپریل سال ۲۰۱۷، رئیسجمهور برنامه «نگاهی به آینده: مدرنیزاسیون آگاهی عامه» را که در آن به وضوح اهداف و وظایف اصلی این برنامه را در قزاقستان تعریف نموده بود، ارائه کرد. این سند منحصر به فرد مبنای ایدئولوژیک توسعه فرهنگی و معنوی جامعه قزاقستان در مرحله حاضر و برای چشمانداز دراز مدت است.
برای اجرای به موقع برنامه «روخانی ژانگرو» بتاریخ ۲۶ اپریل سال ۲۰۱۷ کمیسیون ملی تحت ریاست رئیسجمهور قزاقستان تأسیس شد و حکومت قزاقستان برنامه عمل آنرا تصویب کرد.
معرفی برنامه «روخانی ژانگرو» در مقر یونسکو در شهر پاریس در ۱۷–۱۹ اکتوبر سال۲۰۱۷ شروع عملی این برنامه تلقی میشود. از این زمان، کار فعال در ۶ بخش اصلی برنامه آغاز شد.
بخش اول - تغییر الفبای زبان قزاقی به لاتین. همانطور که رئیس دولت اشاره کرد، این به الزامات توسعه فن آوریهای جدید مربوط میشود. پس از یک بحث در سرتااسری در جریان سال ۲۰۱۷، نسخه قزاقستانی استفاده از الفبای لاتین با فرمان رئیسجمهور قزاقستان در ۱۹ فبروری سال ۲۰۱۸ تصویب شد. بر اساس آن، یک فرهنگ لغت بزرگ املایی زبان قزاق ایجاد خواهد شد و پس از آن مقالات آموزشی و روششناسی و ادبیات داستانی انتشار خواهند یافت.
بخش دوم - «دانش جدید علوم بشری. ۱۰۰ کتاب جدید به زبان قزاقی». گروه کاری انتخاب کتب درسی برای ترجمه به زبان قزاق از میان دانشمندان دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی، چهرههای عمومی و دانشمندان برجسته سیاسی تأیید شدهاست. قراردادها با ناشران خارجی برای به دست آوردن حقوق ترجمه و انتشار ۱۸ کتاب درسی (ایالات متحده آمریکا، انگلستان، سوئیس، فرانسه و روسیه) عقد گردید. در سال جاری این کتابهای درسی به زبان قزاقی ترجمه و منتشر شدند و بتاریخ ۱۲ اپریل سال روان با حضور رئیسجمهور مراسم معرفی آنها برگزار شد. سایت رسمی این پروژه راه اندازی شدهاست - 100kitap.kz.
بخش سوم، «توغان ژیر» («سرزمین بومی»). هدف آن آموزش مردم قزاقستان به خاطر وطنپرستی است، عشق به سرزمین بومی، فرهنگ، آداب و رسوم و سنت آنها. این پروژه از طریق مشارکت فعال مناطق کشور، با مشارکت کارآفرینان، مدافعین و شهروندان علاقمند عملی میشود. تاکنون بیش از ۷۰۰ پروژه در جمهوری اجرا شدهاست و بیش از ۵۰۰ نفر در این بخش فعالیت دارند.
بخش چهارم - «مقدس جغرافیای قزاقستان»، معروف ساختن امکان منحصر به فرد کشور. در موزیم ملی جمهوری قزاقستان مرکز و شورای علمی کارشناسان تأسیس گردیدهاست که یک لیست از ۱۸۳ امکان تاریخی و فرهنگی راترتیب نمودهاست. این آثار تاریخی و فرهنگی، ثبت شده در فهرست میراثهای فرهنگی و طبیعی جهانی یونسکو میباشد: آرامگاه خواجه احمد یسوی، پتروگلیفهای تامقالی و غیره. موضوع ساخت پنج موزیم-پارک ملی در حال حل شدن است. تولید چهار فلم در مورد مقدسهای قزاقستان با ترجمه به ۵ زبان سازمان ملل متحد جریان دارد.
بخش پنجم، «فرهنگ مدرن قزاقستان در جهان امروزی» به هدف معرفی و تبلیغ فرهنگ قزاقستان در خارج از کشور میباشد. چهار جهات کاری در این عرصه تأیید شدهاست: ۱) «ادبیات» - ۱۹۳ آثار ژانر «داستان»، «شعر» و «تحقیقاتی»؛ ۲) «تئاتر، سینما، نقاشی و طراحی رقص» - ۵۶ آثار – فلمهای مستند و متحرک «انیمیشن»، اپرا و باله، تئاتر؛ ۳) «موسیقی کلاسیک و سنتی» - ۶۶ هنرمند - خوانندگان پاپ اپرا و گروههای صوتی و ابزاری. ۴) «۱۷۷ اثر نقاشی از استادان معروف و هنرمندان معاصر.
بخش ششم - «۱۰۰ چهره جدید از قزاقستان» مشخصه برنامه «روخانی ژانگرو» در سال ۲۰۱۷ شد. این بخش چهرههای برجسته را به قزاقستان معرفی کرد: دانشمندان، مهندسان، معلمان، پزشکان، آهنگسازان، ورزشکاران و غیره، که در سالهای استقلال جمهوری قزاقستان بهطور گستردهای شناخته و مشهور شدهاند. برای تعیین برندگان در این مسیر یک پروژه ویژه «100esim.el.kz» افتتاح شد. تا پایان سال ۲۰۱۷، ۲۱۱۲ نامزد برای این پروژه معرفی شدند، که بر اساس نتایج انتخابات مردم قزاقستان، ۱۰۲ تن آنها موفق شدند. اول اکتوبر که جشن دولتی «روز اولین رئیسجمهور قزاقستان» است، برندگان پروژه «۱۰۰ چهره جدید از قزاقستان» با رئیسجمهور دیدار کردند. این پروژه یک محرک قدرتمند برای تمام قزاقستانیها در تلاش برای دستیابی به موفقیتهای حرفه ای به نفع رفاه میهن و شناختن شایستگیهای آنها در سراسر کشور شدهاست.
همچنین بسیار مهم است که در چارچوب برنامه «روخانی ژانگرو» توجه زیادی به تجلیل از رویدادهای مهم مربوط تاریخی کشور و شخصیتهای برجسته قزاقستان معطوف شدهاست. در سال جاری، آنها عبارتند از:
- ۲۰مین سالگرد پایتخت جمهوری قزاقستان - شهر آستانه؛
- ۲۰۰مین سالگرد تولد کرمانگازی سقیرباع، آهنگساز بزرگ قزاقستان، نوازنده و بدیهه گوی قزاقستان؛
- ۱۶۰مین سالگرد تولد شکاری کودایبردیف - شاعر معروف قزاق، اندیشمند، مترجم، آهنگساز؛
- ۱۴۵ سالگرد تولد اخمیت بایتورینوف، دانشمند زبانشناس، یک شاعر مترجم، بنیانگذار زبانشناسی قزاق؛
- ۱۲۵ سالگرد تولد مگژان ژومبایف - یک شاعر برجسته قزاق، یکی از رهبران جنبش ملی «آلاش»؛
- ۱۲۵ سالگرد تولد سلطان محمود تورایگیروف - یک شاعر مشهور قزاق، مربی و غیره...
/ گالی نجمیدینوویچ / افغانستان ما