بعد ازینکه امانالله خان در سال ۱۹۱۹ میلادی زمام شاه افغانستان اعلام شد، آزادی و استقلال افغانستان را در صدر برنامههای کاریاش قرار داد.
امانالله خان در ۳ مارس ۱۹۱۹ طی نامهٔ به حکومت بریتانیا از مرگ امیر حبیبالله خان و استعفای نصرالله خان از قدرت به نفع خودش، اطلاع داد و ضمناً از بریتانیا خواست تا استقلال افغانستان را به رسمیت شناخته و عهد نامههای جدید میان افغانستان و بریتانیا امضاء شوند.
پادشاه جدید در ۹ حوت در اعلامیه معروف خود نوشت که پس از این افغانستان در امور داخلی و خارجی خود استقلال کامل دارد. به دنبال آن او در سخنرانی آتشین خود در ۲۴ حمل، در میان جمعیت بزرگی با حضور سفیر هند بریتانیایی در محله مرادخانی، استقلال کشورش را اعلام کرد و گفت: «بعد از این مملکت من مانند سایر دولتها و قدرتهای جهان آزاد است.»
امانالله خان قبل از دریافت جواب نامه از سوی حکومت بریتانیا، در تلاش ایجاد روابط با دیگر کشورهای جهان شد و از آنها خواست تا استقلال افغانستان را به رسمیت بشناسند و با افغانستان توافقنامههای همکاری و بازرگانی عقد کنند.
امانالله خان برای جنگ سوم افغان-انگلیس آماده گی گرفته بود و به نیروهای نظامی افغانستان که در جنوب و شرق کشور مستقر بودند دستور داده بود تا برای مقابله با نظامیان انگلیسی آماده باشند.
موضوع استقلال افغانستان و جنگ سوم افغان-انگلیس از سوی بریتانیا کماهمیت و خیلی کوچک جلوه داده شد، با وجودی که جنگ سوم افغان-انگلیس از جمله جنگهای بزرگ بهشمار میرود که دران بیش از ۱۶ میلیون پوند خسارات مالی به کشور بریتانیا وارد شد و حدوداً ۲۰۰۰ افراد نظامی آنها نیز در این جنگ هلاک شدند.
بعد ازینکه نیروی افغانی در جنگ سوم افغان انگلیس پیروز شدند، امانالله خان در ۱۸ اگست ۱۹۱۹ میلادی استقلال رسمی افغانستان را اعلام کرد و این روز را که مطابق به ۲۸ اسد است رخصتی عمومی اعلان کرد.
امانالله خان در روز سخنرانی شمشیر برهنهای به کمر بسته بود و در میانه سخنرانی خود گفت: «به هیچ نیروی خارجی به اندازه یک سر مو اجازه داده نخواهد شد که در امور داخلی و خارجی افغانستان مداخله کند و اگر کسی به چنین امری اقدام نماید گردنش را با این شمشیر خواهم زد.» آنگاه پادشاه جوان افغانستان رو به نماینده انگلیس کرد و پرسید: «آیا چیزی را که گفتم، فهمیدی؟» نماینده بریتانیا پاسخ داد: «بله، فهمیدم».
رویداد مهم دیگر به رسمیت شناخته شدن استقلال افغانستان از سوی شوروی سابق در ۲۷ مارس ۱۹۱۹ بود که مبادله نمایندگیهای سیاسی در سطح «وزیر مختار» بین کابل و ماسکو را در ماههای بعدی به دنبال داشت. شوروی نخستین کشوری بود که استقلال افغانستان را به رسمیت شناخت.
نخستین کسی که ۲۸ اسد را جشن گرفت (۱۳۰۹)، محمد نادر خان بود؛ ولی در ۱۴ اسد ۱۳۱۲ فرمان داد که جشن استقلال از ۲۰ اسد آغاز شود و تا ۲۸ این ماه ادامه یابد. پسر او، محمد ظاهر، از ۱۳۱۸ جشن استقلال را به ۶ جوزا تغییر داد و مناسبت آن موفقیتهای محمد نادر در جنگ سوم افغان و انگلیس بود و شخص محمد نادر به عنوان «محصل استقلال» معرفی شد.