پشت پرده کشتار میرزاولنگ
مرکز داعش به شمال افغانستان و آسیای مرکزی منتقل میشود؟
اخبار کشتار و گروگان گیری غیرنظامیان حاضر در منطقه میرزا اولنگ افغانستان هنوز هم پس از گذشت یک هفته بسیاری را در بهت فرو بردهاست.
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۳ اسد ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۴۷
اخبار کشتار و گروگان گیری غیرنظامیان حاضر در منطقه میرزا اولنگ افغانستان هنوز هم پس از گذشت یک هفته بسیاری را در بهت فرو بردهاست. در این فاجعه گروه تروریستی طالبان، ۵۲ غیرنظامی را به صورت «فجیعی» به شهادت رساند. تروریست هادر سرپل دست کم ۱۵۰ خانواده را گروگان گرفتند و ۲۳۵ نفر از آنها با میانجی گری ریش سفیدان آزاد شدند. حالا تازه یک هفته پس از فاجعه، عملیات نظامی در میرزا اولنگ آغاز شدهاست. مقاومت سرسختانه اهالی میرزاولنگ در مقابل صدها حمله وسیع تروریستها، این نکته را بارها بر سر زبانها انداخته که تفکر مذهبی و اعتقادی اهالی میرزاولنگ باعث شدهاست که این قدر جدی در مقابل تروریستها مقاومت کنند و طبیعی است حساسیتهای زیادی در بین مهاجمان علیه این مردم به وجود بیاید. ازطرفی ورود به سرپل، از دو جهت برای گروههای تروریستی اهمیت دارد. اول از این جهت که با ورود به سرپل، به آسانی به استانهای مختلف دیگری همچون غور، فاریاب، جوزجان و سمنگان که هم اکنون در بسیاری از نقاط آنها، طالبان و داعش تسلط دارند وصل میشوند و در نتیجه به لحاظ جغرافیایی، میدان عمل گروههای تروریستی و امکان پشتیبانی آنها از یکدیگر فراهم خواهد شد. دوم این که معادن غنی مس، زغال سنگ و نفت این منطقه میتواند مشکلات مالی گروههای تروریستی را تا حد زیادی کاهش دهد و امکان خرید تجهیزات پیشرفته تر نظامی را برای آنها فراهم کند. به همین دو دلیل مهم، طالبان و داعش در صدها مورد تهاجم به میرزاولنگ قصد عبور از این منطقه و رسیدن به مرکز سرپل را داشتند اما هر بار با مقاومت شدید نیروهای مردمی منطقه مواجه شدند و با دادن تلفات سنگین عقبنشینی کردند. به طور قطع، گروههای تروریستی از کشتار وحشتناکی که در میرزاولنگ افغانستان انجام دادند نیز دو هدف عمده را دنبال میکردند. اول: انتقام گیری از شیعیان میرزاولنگ به خاطر شکستهای پی در پی که از این مردم تحمل کرده بودند. دوم: رساندن یک پیام به اهالی سایر مناطق مبنی براین که چنانچه سایر مناطق هم در مقابل حملات تروریستها از خود مقاومت نشان دهند با چنین وضعیتی روبه رو خواهند شد. از طرف دیگر، سکوت معنادار دولت مرکزی افغانستان و نیروهای خارجی دربارهٔ فاجعه میرزاولنگ حاوی پیامهای مختلفی است. این سکوت بدین معناست که در حالت بدبینانه، فاجعه صورت گرفته با هماهنگی خارجیها انجام شده و در حالت خوشبینانه، در سایه نظامیان خارجی رخ دادهاست. البته فرقی نمیکند این حوادث با حمایت یا نظارت خارجیها انجام شده باشد، آنچه در این میان مهم است این است که خارجیها، یکی از اضلاع اصلی مسائل افغانستان هستند و امنیت یا نا امنی در افغانستان به صورت مستقیم به آنها ارتباط پیدا میکند. دولت افغانستان با برخی کشورهای خارجی و ازجمله آمریکا به عنوان اصلیترین کشور خارجی مستقر در افغانستان پیمان امنیتی دارد و آمریکا متعهد است به دولت افغانستان کمک کند تا با تروریسم مبارزه کند و امنیت را برای منطقه به ارمغان آورد. با توجه به سیطره نظامیان خارجی در سراسر افغانستان، نه تنها آنان از فاجعه منطقه میرزاولنگ بیاطلاع نیستند بلکه لحظه به لحظه پهپادهای شان منطقه را رصد میکند و با این وصف این سؤال مهم مطرح است که چرا آنها به کمک مردم نمیشتابند و تروریستها را بمباران نمیکنند؟ این سؤالی است که گمانهها دربارهٔ نقش نظامیان خارجی در حمایت از تروریسم را تقویت میکند. این بیتوجهی در کنار اخبار موثق منابع محلی مبنی بر تجهیز گروههای تروریستی در مناطق تحت تصرف آنها با بالگردهای ناشناس، این شائبه را در ذهن ایجاد میکند که ممکن است پیشرویهای تروریستها و حمایت نکردن از اهالی میرزاولنگ، برنامهریزی شده باشد. گاهی تصور میشود که پروژه سوریه سازی افغانستان و ایزدی سازی شیعیان افغانستان ممکن است از میرزاولنگ کلید بخورد. تحلیل گران مسائل افغانستان همگی اتفاق نظر دارند که سقوط سرپل به دست تروریستها میتواند همه استانهای شمالی افغانستان را تحت تأثیر قرار دهد و به تبع آن، زمینه تأثیر گذاری تروریستها در کشورهای آسیای مرکزی را فراهم کند. این که خارجیها و دولت مرکزی افغانستان برای سرکوب تروریستها هیچ اقدامی نمیکنند و برخلاف آن مقدمات تجهیز تروریستها را فراهم میکنند نشان میدهد که برنامههای پشت پرده فراوانی دربارهٔ منطقه توسط خارجیها و حکومت وابسته به آنها در افغانستان در حال طراحی است.
داعش، چالش تازه برای شمال افغانستان
تروریستهایی که در سوریه و عراق شکست خوردند و در حال فرار هستند برای ادامه حیات، نیازمند جغرافیا هستند و چه جایی بهتر از شمال افغانستان برای آنها که از همین طریق بتوانند بر روسیه و چین و کشورهای آسیای میانه هم تأثیر بگذارند؟ شمال افغانستان معبری کوتاه، کم هزینه و سهل برای قاچاق مواد مخدر افغانستان به بازارهای آسیای مرکزی، روسیه و اروپا است. تنها در کشور روسیه سالانه حدود ۳۰ هزار نفر براثر استفاده از مواد مخدر که قسمت اعظم آن از افغانستان قاچاق میشود، جان میدهند. به لحاظ نظری نیز، شمال افغانستان و آسیای مرکزی، مکانی مناسب برای گسترش سرزمینی داعش محسوب میشود و مردم کشورهای منطقه آسیای مرکزی تحت حکومتهای اقتدارگرایانه ای قرار دارند که آینده اقتصادی روشنی را برای آنها به تصویر نمیکشد و ضمن وجود فسادهای گسترده، هرگونه گرایش به مذهب را نیز به شدت سرکوب میکند. طبیعی است که حمایت گران تروریستها در سوریه و عراق، خود، زمینه انتقال و تجهیز تروریستها و پیشرویهای آنها را در سرپل به عنوان شاهراه اصلی ورود به شمال افغانستان فراهم کنند. با این وصف، انتظار نمیرود دولت مرکزی کابل که چشمش به دهان آمریکایی هاست، اقدام مؤثری برای مقابله با تروریستها در دست داشته باشد. خود نیروهای خارجی هم که متهم اصلی توسعه نا امنیها در شمال افغانستان هستند و نباید انتظاری از آنها داشت.
- سید احمد موسوی مبلغ (رئیس خبرگزاری اطلس افغانستان) / خراسان