آشنایی با ترکمنستان

    ترکمنستان کشوری در آسیای میانه است. نام این کشور از زبان فارسی گرفته شده که به معنی سرزمین ترکمن‌هاست. پایتخت این کشور عشق‌آباد است و این کشور تا سال ۱۹۹۱ این کشور بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود.
ترکمنستان از جنوب با افغانستان، از جنوب غربی با ایران، از شمال شرقی با ازبکستان، از شمال غربی با قزاقستان و از غرب با دریای خزر هم‌مرز است.
۸۷ درصد از جمعیت این کشور مسلمان هستند. بر اساس آمارهای بین‌المللی ترکمنستان پنجمین کشور جهان از نظر سرعت رشد تولید ناخالص ملی است. همچنین این کشور از نظر مواد معدنی غنی است.
در ترکمنستان تنها یک حزب وجود دارد که رئیس آن و رئیس‌جمهور مادام‌العمر ترکمنستان، تا ۲۱ دسامبر سال ۲۰۰۶ میلادی صفرمراد نیازاف بود. پس از مرگ او در سال ۲۰۰۷ در این کشور انتخابات برگزار شد. قربان‌قلی بردی‌محمداف با ۸۹ درصد آرا در انتخابات پیروز شد و در ۱۴ فوریه سال ۲۰۰۷ سوگند یاد کرد.
ترکمنستان پنج استان با نام‌های آخال، بالکان، داش‌حوض، لباب و مرو. وسیع‌ترین استان آن استان بالکان است و پرجمعیت‌ترین استان، مرو. شهرهای مهم این کشور عشق‌آباد، ترکمن‌باشی و داش‌حوض است.
جمعیت ترکمنستان بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۷ میلادی پنج میلیون و ۹۷ هزار و ۲۸ نفر است. میانگین سنی زنان ۲۲.۳ و مردان ۲۱.۷ سال است. مساحت ترکمنستان ۴۸۸ هزار و ۱۰۰ کیلومتر مربع است و از نظر وسعت پنجاه و دومین کشور جهان است. مرز آبی این کشور با دریای خزر یک هزار و ۷۶۸ کیلومتر است. [عکس: کاخ ریاست‌جمهوری]
۸۵ درصد مردم این کشور ترکمن، پنج درصد ازبک، چهار درصد روس و شش درصد هم باقی قوم‌ها هستند. ۹۸.۸ درصد از مردم آن باسوادند.
مهمترین محصول ترکمنستان کتان است که بیش از نیمی از زمین‌های کشاورزی این کشور را در بر می‌گیرد و از نظر تولید کتان دهمین کشور جهان است. البته کاهش محصول در سال‌های اخیر سبب کاهش ۵۰ درصدی صادرات کتان از این کشور شده است.
ترکمنستان پنجمین کشور جهان از نظر منایع گاز طبیعی است. دولتمردان این کشور تلاش دارند با استفاده از منابع غنی گازی و کتان این کشور وضعیت اقتصادی آن را بهبود بخشند.
در سال ۲۰۰۴ میلادی نرخ بیکاری در این کشور ۶۰ درصد بود. علت اصلی فقر و بیکاری در این کشور بسته شدن راه‌های اصلی صدور گاز طبیعی در فاصله سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ بود. البته در این سال‌ها تولید ناخالص ملی این کشور افزایش یافت زیرا قیمت جهانی گاز بالا رفت. در سال ۲۰۰۶ دولت ترکمنستان قیمت فروش گاز طبیعی به عمده‌ترین خریدارش، روسیه را از ۶۶ دلار برای هر هزار مترمکعب به ۱۰۰ دلار افزایش داد.
۵۸ درصد مردم این سرزمین زیر خط فقر هستند. درآمد سالانه دولت این کشور ۱.۸۰۳ میلیارد دلار است. این کشور علاوه بر گاز طبیعی نفت هم دارد و روزانه ۲۱۳ هزار و ۷۰۰ بشکه نفت تولید می‌کند که ۹۵ هزار بشکه آن در خود این کشور مصرف و بقیه صادر می‌شود. بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۱ میلادی ترکمنستان ۲.۴ تا پنج میلیارد دلار بدهی جهانی دارد. ۶۴ هزار و ۸۰۰ کاربر اینترنت در این کشور وجود دارد. چهار کانال تلویزیونی در این کشور برنامه پخش می‌کنند که همه آنها دولتی هستند.
  سرمایه‌گذاری‌ پکن در گاز ترکمنستان    ترجمه امیر تاجیک:
۳۱ اکتبر (۹ آبان) تجارت نفت در بازار بورس نفت نیویورک با افزایش قیمتی معادل ۹۵ دلار و ۸ سنت در هر بشکه برای تحویل در ماه دسامبر، روبه‌روشد.

در حالی‌که بازار انرژی غرب، تا حد زیادی از کنترل خارج شده، چین که هم اکنون دومین بازار بزرگ واردکننده نفت محسوب می‌شود، حضوری محسوس در بازار انرژی پیدا کرده است. درحال حاضر پکن محتاطانه و دوش به دوش روسیه و غرب در ترکمنستان حضور دارد، جایی که از اواخر سال گذشته ناگهان با مرگ نابهنگام صفر مرادنیازف، رهبر این کشور، دریچه‌ای به سوی فرصت‌های جدید گشوده شد. در حالی که نتیجه نهایی کشمکش و منازعه سه جانبه بین روسیه، غرب و چین بر سر کنترل چهارمین منابع بزرگ گاز طبیعی جهان نامشخص است، برنده این رقابت عشق آباد است که از منازعه موجود بر سر منابع انرژی کشورش سود می‌جوید. به‌رغم بعد جغرافیایی ترکمنستان و انزوای نسبی آن، ذخایر انرژی ترکمنستان برای غرب وپکن بسیار ارزشمند به حساب می‌آید.منابع گاز طبیعی ترکمنستان طبق برآورد جامعه کشورهای مستقل مشترک المنافع در سال ۲۰۰۲ چیزی حدود ۴۳/۱تریلیون متر مکعب است.
با در نظر گرفتن علاقه چین به منابع انرژی ترکمنستان، نخست وزیر چین، ون جیابو پس از برگزاری ششمین اجلاس سازمان همکاری‌های شانگهای، درتاریخ سوم تا چهارم نوامبر از عشق آباد دیدن کرد.رئیس‌جمهوری ترکمنستان، قربان قلی بردی محمداف اظهار داشته است که احداث خط لوله گاز طبیعی بین چین و ترکمنستان می‌تواند عامل مهمی در روند توسعه آسیای میانه و همچنین افزایش ثبات در این منطقه باشد.
بردی محمداف نسبت به مفاد مباحث مطروحه خوش بین است و می‌گوید مباحث مربوط به احداث خط لوله گاز چین -ترکمنستان جنبه‌های متعددی دارد که از یک سو باعث نزدیکی این دو کشور به یکدیگر و از سوی دیگر باعث افزایش ثبات و پیشرفت در منطقه خواهد شد.وی تأثیر احداث این خط لوله گاز را فراتر از ترکمنستان دانسته و به خبرنگاران می‌گوید، خط لوله گاز چین –ترکمنستان باعث شکل گیری یک زیرساخت کاملاً جدید در زمینه انرژی و حمل‌ونقل در آسیای میانه و شرق خواهد شد.
همچنین ترکمنستان برای همسایه شرقی اش ازبکستان زمینه‌ای فراهم می‌آورد تا این کشور بتواند در این طرح شرکت داشته باشد.در صحبت‌هایی که در ماه اکتبر در عشق آباد انجام گرفت، رئیس‌جمهوری ازبکستان، اسلام کریم اف و بردی محمداف هر ۲ از این طرح حمایت کردند.کریم اف به این موضوع اشاره کرد که احداث این خط لوله که از ازبکستان عبور خواهد کرد علاوه تأمین منافع ازبکستان، باعث توسعه مسیرهای صادراتی گاز ترکمنستان نیز خواهد شد.رئیس‌جمهوری ترکمنستان در ادامه صحبت‌های اسلام کریم اف اضافه کرد: همکاری بین ترکمنستان و ازبکستان عامل مهمی در توسعه پایدار منطقه آسیای میانه است.
احداث خط لوله گاز طبیعی ترکمنستان به چین به طول ۳۵۰/۴ مایل که در آوریل سال ۲۰۰۶ به توافق رئیس‌جمهوری فقید ترکمنستان مرادف نیازف رسیده، برگ برنده مهمی برای ترکمنستان در برابر مسکو برای پیشنهاد قیمت بالاتر از سوی مسکو برای گاز طبیعی ترکمنستان است.درحال حاضر شرکت گاز روسیه (Gazprom)برای هر هزار متر مکعب گاز وارداتی از ترکمنستان ۱۰۰‌دلار پرداخت می‌کند.گرچه کشورهای غربی برای این میزان گاز ۲۶۰ دلار پیشنهاد می‌دهند.
این‌طور که پیش‌بینی شده، به‌موجب یک قرارداد ۳۰ ساله خط لوله ترکمنستان - چین از ژانویه سال ۲۰۰۹ چیزی حدود ۳۰ میلیون مترمکعب  گاز طبیعی را از میدان گازی بگینارلیک ترکمنستان به بازارهای چین انتقال خواهد داد. تلاش‌های ترکمنستان برای رهایی از سیاست‌های انزوا گرایانه نیازف هم اکنون به بار نشسته است. علاوه بر این، تلاش‌های عشق آباد برای توسعه صادرات انرژی از شمال به روسیه و از شرق به چین، بحث‌هایی با کشورهای ذی‌نفع غربی درباره امکان ایجاد خط لوله گاز از زیر آب‌های دریای خزر به‌وجودآورده است.
هم اکنون عشق آباد موضوع کنترل اوضاع را در دست داردو قادر است بین مشتری برای منابع انرژی خویش یعنی روسیه، چین و غرب، خود انتخاب‌کننده باشد.

 

جستجوی پيشرفته

خبرنامه

RSS

پیوندها

ارتباط با ما

دربارۀ ما

تلکس

نسخه موبايل