کتاب درسی افغانستان که عنوانش قرائت فارسی است
سازمان علمی، فرهنگی یونسکو ۲۱ فوریه را روز جهانی زبان مادری نامیدهاست. از طرفی متأسفانه عدهای جاهل فاشیست که در دولت افغانستان نفوذ کردهاست کمر به دشمنی با زبان فارسی بستهاست و تلاش دارد که این زبان را تضعیف نماید. به همین مناسبت در این یادداشت به این موضوع میپردازیم.
به نظر اکثر کارشناسان زبان و ادبیات فارسی خراسان (افغانستان فعلی) و به اقرار محمد اشرف غنی رئیسجمهور،
بزرگترین شاعران و ادیبان فارسی همچون، سنایی غزنوی، مولانا جلال الدین محمد بلخی، رابعه بلخی، حنزله بادغیسی، ناصر خسرو بلخی، خواجه عبدالله انصاری و… از این سرزمین برخاسته است و کتابهای مهم تاریخ و ادبیات فارسی همچون شاهنامه فردوسی و تاریخی بیهقی در این سرزمین سروده شده و به رشته تحریر درآمده است.
افغانستان خاستگاه زبان فارسی است و زبان فارسی از بقایای زبان سغدی و پهلوی است و این زبان در بلخ زاده شده و رشد و نمویافت و از آنجا به دیگر نقاط ایران زمین گسترش یافت و زبان دربار شد.
بزرگترین شاعران و ادیبان فارسی همچون، سنایی غزنوی، مولانا جلال الدین محمد بلخی، رابعه بلخی، حنزله بادغیسی، ناصر خسرو بلخی، خواجه عبدالله انصاری و… از این سرزمین برخاسته است و کتابهای مهم تاریخ و ادبیات فارسی همچون شاهنامه فردوسی و تاریخی بیهقی در این سرزمین سروده شده و به رشته تحریر درآمده است.
زبان فارسیزبانی است که عمرش با تاریخ این سرزمین گره خوردهاست و مردم این سرزمین قرنها با آن سخن گفتهاند، نوشتهاند، سرودهاند و خواندهاند و تاریخ افغانستان با زبان فارسی پیوند ناگسستنی دارد و همه ساکنان این سرزمین از هر نژادی آن را زبان خود میدانسته و به آن عشق میورزیدهاند.
اما در قرن بیستم با توطئه استعمار گران و سلطه طلبان بینالمللی بذر دشمنی با زبان فارسی در این کشور کاشته شد و توسط دشمنان و دوستان ناآگاه و افراط گرایان کوته نظر آبیاری شده و رشد یافت. با توطئه استعمارگران روس و انگلیس اول زبان فارسی را از پول ملی وسپس از تذکره حذف نمودند و در سال ۱۳۴۳ش نام آن را نیز به دری تغییر دادند تا به خیال خام خودشان ارتباط آن را با تمدن و فرهنگ فارسی قطع نموده و در بلند مدت با اجباری کردن یادگیری زبان پشتو و رسمی کردن آن بتواند زبان فارسی را ازمادرش جدا کرده و از بین ببرد. غافل از اینکه زبان فارسی با تاریخ این سرزمین پیوند ناگسستنی دارد و تمام افتخارات کشور به زبان فارسی خلق شدهاند.
دشمنی با زبان فارسی در افغانستان در واقع دشمنی با تاریخ، فرهنگ، تمدن و هویت تاریخی این سرزمین است و جای تعجب است که چگونه فردی خود را متعلق به این سرزمین بداند و به تاریخ
دشمنی با زبان فارسی در افغانستان در واقع دشمنی با تاریخ، فرهنگ، تمدن و هویت تاریخی این سرزمین است و جای تعجب است که چگونه فردی خود را متعلق به این سرزمین بداند و به تاریخ ۵۰۰۰ ساله آن افتخار کند اما با زبان فارسی دشمنی کرده و سر ستیز داشته باشد!
۵۰۰۰ ساله آن افتخار کند اما با زبان فارسی دشمنی کرده و سر ستیز داشته باشد!
دشمنی با زبان فارسی با توطئه روسیه و انگلیس آغاز گردید و در زمان استالین سازمان استخبارات اتحاد جماهیر شوروی KGB برای فاصله انداختن میان ملتهای فارسیزبان افغانستان، ایران و تاجیکستان و گرفتن هویت فرهنگی مردم این سرزمین با مطرح کردن بحثهای قومی و جایگزین کردن هویت قومی به جای هویت فرهنگی واحد فارسی ستیزی را تبلیغ و ترویج نمود و عدهای از دولت مردان وقت افغانستان در این دام توطئه دشمن گرفتار شدند.
ضدیت با زبان فارسی در افغانستان نشان از تداوم توطئه بیگانگان علیه فرهنگ و هویت فرهنگی تاریخی مردم افغانستان است و هیچ توجیه عقلی و منطقی ندارد.
چیزی که دولت مردان افغانستان بویژه مسئولان وزارت اطلاعات و فرهنگ باید به آن توجه داشته باشد این است که به چند دلیل دست از دشمنی عامدانه با زبان فارسی بردارد.
۱. زبان فارسیزبان تاریخی مردم افغانستان و جزء هویت فرهنگی مردم این سرزمین است و همه اقوام افغانستان زبان فارسی را زبان خود میدانند و دشمنی با زبان فارسی به منزلهٔ دشمنی با تاریخ و فرهنگ این سرزمین است؛ و ضدیت با فارسی ضدیت با مولانا جلال الدین بلخی، ناصر خسرو بلخی، سنایی غزنونی و دیگر نامداران و افتخار آفرینان تاریخ سرزمین ما است.
۲. زبان فارسی یک زبان فراملی و جزء زبانهای برتر دنیا است که صدها هزار کتاب و مقاله به این زبان نگاشته شدهاست و پنجمین زبانی است که در اینترنت و صحفات وب حضور چشمگیر دارد و هرساله هزاران نفر از مشتاقان زبان و ادب فارسی به
ضدیت و دشمنی با زبان فارسی وحدت ملی را در افغانستان خدشه دار کرده و اقوام افغانستان را از همدیگر دور میکند و این مسئله برای وحدت، یکپارچگی و صلح و ثبات افغانستان زیانبار است.
آموزش و یادگیری این زبان میپردازند و حتی در سال ۱۸۷۲ در نشست ادیبان و زبانشناسان اروپایی در برلین، زبانهای یونانی، فارسی، لاتین و سانسکریت به عنوان زبانهای کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر پایهٔ تعریف، زبانی کلاسیک بهشمار میآید که باستانی و دارای ادبیات پرباری باشد و همچنین در واپسین هزاره زندگانی خود دچار دگرگونیهای اندکی شده باشد. فارسی از نظر آثار ادبی و شمار و گوناگونی واژگان و همچنین ضربالمثلها یکی از غنیترین و پرمایهترین زبانهای جهان است.
۳. زبان فارسی حلقهٔ وصل و رابطه اقوام افغانستان است. برای مثال در افغانستان اگر یک پشتو زبان بخواهد با یک ازبک یا ترکمن ارتباط برقرار کند و حرف بزند از زبان فارسی میکند بنابراین این زبان زبان دوم پشتونها هم هست.
۴. راه تقویت زبان پشتو تضعیف زبان فارسی و ضدیت با آن نیست. پشتو میتواند در کنار زبان فارسی رشد نه اینکه در تقابل با زبان فارسی قرار بگیرد.
۵. ضدیت و دشمنی با زبان فارسی وحدت ملی را در افغانستان خدشه دار کرده و اقوام افغانستان را از همدیگر دور میکند و این مسئله برای وحدت، یکپارچگی و صلح و ثبات افغانستان زیانبار است.
۶. دشمنی و تضعیف زبان فارسی خلاف عدالت اجتماعی و قانون اساسی افغانستان است.