خلیلزاد؛ سفیر صلح یا جنگ؟
16 میزان 1397 ساعت 17:24
مولف : سید ضیاء موسوی
گفته می‌شود وی در کنفرانس بن جزو کسانی بود که تاکید و تمرکز بر حاکمیت سیاسی در محوریت قوم پشتون داشت. لابی‌گری های او در آن زمان باعث شد که کارت بازی به نفع حامد کرزی رقم بخورد.
زلمی خلیلزاد از سوی دولت امریکا به عنوان نماینده آن کشور در قضایای صلح افغانستان تعیین شده است. او روز یکشنه، ۱۵ میزان وارد کابل شد و در نخستین فرصت، با رییس‌جمهور و دیگر سران حکومتی دیدار کرد. آقای خلیلزاد در نخستین روزهای ماموریت‌اش گفته بود که به خاطر تامین صلح و ثبات در افغانستان از تمامی امکانات، ظرفیت‌ها و روابط خویش استفاده می‌کند.
خلیلزاد به‌عنوان یکی از کارکشته‌ترین سیاست‌مدار افغانی- امریکایی از چندین دهه بدین‌سو مطرح است. ظرفیت بلند او در سیاست‌های بین‌المللی امریکا، باعث شده که تاکنون ماموریت‌های مهمی برای امریکا اجرا کند. او در اوایل حکومت آقای کرزی، به عنوان سفیر امریکا در افغانستان تعیین شد. پس از آن، خلیلزاد سفیر امریکا در عراق گماشته شد و همچنان وی نماینده امریکا در سازمان ملل متحد نیز بوده است.
خلیلزاد با این‌همه در افغانستان اما بیشتر با نگاه قومی به چشم می‌آید تا به تکنوکرات دارای چهره ملی. گفته می‌شود وی در کنفرانس بن جزو کسانی بود که تاکید و تمرکز بر حاکمیت سیاسی در محوریت قوم پشتون داشت. لابی‌گری های او در آن زمان باعث شد که کارت بازی به نفع حامد کرزی رقم بخورد. جهت‌گیری‌های آقای خلیلزاد در طی بیش از یک دهه در قضایای داخلی افغانستان نشان می‌دهد که وی به اساس یک ماموریت بزرگ سیاسی هر از گاهیبه افغانستان فرستاده می‌شود. ماموریت وی حفظ موازنه‌ی قدرت به نفع پشتون‌ها است که بنا به دلایلی غرب از آن حمایت می‌کند.
به نظر می‌رسد مسئله صلح افغانستان پیچیده‌تر از آنست که در توان خلیلزاد باشد. صلح در افغانستان، تابع قواعد و بازی‌های بزرگ بین‌المللی است که ابرقدرت‌ها آن را کلید زده‌اند. با این وصف، اگر سیاست امریکا در جهت تشدید جنگ در افغانستان پی‌ریزی شده باشد، بعید به نظر می‌رسد که نمایش‌های دیپلماتیک خلیلزاد کم‌ترین اثری در آن داشته باشد. این احتمال هم وجود دارد که شاید دولت امریکا به نوعی می‌خواهد فضای جنگی را در افغانستان خاتمه دهد و این ماموریت را با فرستادن خلیلزاد می‌خواهد آغاز کند.
موفقیت آقای خلیلزاد در ماموریت جدیدش در افغانستان بسته‌گی به یک امر مهم نیز دارد. او زمانی می‌تواند پیش‌زمینه‌های صلح را در کشور شکل دهد که بتواند با نیروهای مطرح و قدرتمند وارد صحنه سیاسی کشور، تعامل مثبت کرده و روابط نیک ایجاد کند. این وجهه اما کم‌تر در دید اجتماع و سیاسیون کشور مقبول می‌افتد و بیشتر افراد، خلیلزاد راه به عنوان یک مامور سرسپرده دستگاه دیپلماسی امریکا می‌شناسند که برنامه فعلی‌اش نیز ابهامات زیادی در بر دارد.
آقای خلیلزاد مامور به پروژه‌ی ناکامی شده که ۱۵ سال است روی آن تلاش جریان دارد و اما کم‌ترین نتیجه‌ای نداده است. شورای عالی صلح، احزاب سیاسی، نخبگان، شماری از دولتمردان و نیزکشورهای دور و نزدیک، از جمله نیروهایی بودند که تلاش کردند صلح و ثبات در افغانستان تامین شود، اما فرجام کار همچنان ناامید کننده بود و هست. با این وصف، گمان می‌رود آقای خلیلزاد نیز در این ماموریت دستاورد چندان نخواهد داشت؛ چه اینکه از یک‌سو در فضای داخلی افغانستان مخالفان او بیشتر از موافقانش است و از سوی دیگر، قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای نیز نگاه مثبت به استراتژی دولت امریکا و شخص خلیلزاد ندارند. با آن‌هم دیده شود که او این ماموریت را چگونه پیش می‌برد و چگونه پایان می‌دهد.
کد مطلب: 84744
آدرس مطلب: http://www.payam-aftab.com/fa/doc/article/84744/خلیل-زاد-سفیر-صلح-یا-جنگ