​احزاب سیاسی و باتلاق انتخابات پیش‌رو

احزاب و جریان‌های بزرگ سیاسی کشور نشستی مشترک در سطح رهبری‌شان پیرامون انتخابات پیش‌رو و نگرانی‌ها از عدم شفافیت و اعمال تقلب در این روند در کابل برگزار کردند و روی سه محور اساسی به توافق رسیدند. آنان از حکومت، کمیسیون انتخابات و جامعه جهانی خواستند که روند کنونی ثبت نام رای‌دهندگان را به دلیل عدم محاسبه دقیق و برخورد غیر تخصصی با این روند باطل اعلام نمایند و روند جدید ثبت نام رای‌دهدگان را با استفاده از تکنالوژی بایومتریک هرچه زودتر آغاز کند. خواسته دیگر آنان تغییر نظام انتخاباتی رای واحد غیر قابل انتقال (SNTV) به نظام چند بعدی (MRD) بود و نیز نظارت دقیق و همه جانبه احزاب سیاسی و نهادهای مدنی بی‌طرف از تمام روندهای انتخابات به‌گونه‌ای که هیچ تصمیم کمیسیون بدون اطلاع احزاب سیاسی گرفته نشود.
هرچند دو مورد آخری در دو نشست قبلی این احزاب و جریان‌های سیاسی مطرح شده بود که در این زمینه کمیسیون انتخابات و حکومت زیر بار خواسته‌های آنان نرفت؛ اما لغو روند کنونی ثبت نام رای‌دهندگان و آغاز مجدد آن با استفاده از تکنالوژی بایومتریک تقاضای جدید این احزاب بود که به آدرس حکومت، کمیسیون انتخابات و جامعه جهانی فرستاده شد. خواسته‌هایی که از سوی رییس جمهور غنی در کوتاه‌ترین فرصت ممکن رد شد. هرچند توقع رد این فیصله از همان آغاز می‌رفت؛ زیرا ابطال روند کنونی ثبت نام رای‌دهندگان و آغاز روند جدید همان طوریکه رییس جمهور غنی گفت، نه تنها زمان‌بر است که نیاز به بودجه مالی هنگفت نیز دارد؛ امری که از توان دولت افغانستان برون است و مسئله تغییر نظام انتخاباتی علاوه بر مشکلات فنی؛ مشکل قانونی نیز دارد و بر اساس قانون انتخابات هر گونه تغییرات و اصلاحات در روند انتخابات باید حداقل 180 روز قبل از اعلان روز برگزاری انتخابات انجام شود.
با این وضع تغییر نظام انتخاباتی نه به لحاظ فنی قابل اجرا است و نه به لحاظ قانونی، هرچند به لحاظ قانونی اگر قابل تطبیق هم باشد، بعید به نظر می‌رسد که حکومت و کمیسیون مستقل انتخابات زیر بار خواسته‌های این احزاب برود. لذا اقداماتی که احزاب و جریان‌های سیاسی روی دست گرفته‌اند، مانند تیری به تاریکی پرتاب کردن است و آنان به خوبی می‌دانند که خواسته‌های‌‌شان پیرامون انتخابات برآورده نخواهد شد؛ لذا با صدور اعلامیه‌های تهدیدآمیز در پی برانگیختن احساسات عمومی شهروندان است؛ زیرا این روزها فضای سیاسی کشور به شدت ملتهب و برآشفته بوده و آب حوض سیاست افغانستان نیز گِل آلود است. این جا است که این رهبران سیاسی وارد میدان شده و می‌خواهد از این آب گِل آلود در میدان انتخابات ماهی بگیرند و این بازی باخته را به نحوی به نفع خود پایان بخشد.

ترس و نگرانی این احزاب از تقویت نامزدان مستقل در انتخابات پیش‌رو از سوی حکومت و کم رنگ شدن نقش احزاب و جریان‌های سیاسی در پارلمان آینده است؛ زیرا معامله حکومت با نمایندگان مستقل مجلس روی موضوعات سیاسی کشور بسیار ساده‌تر از معامله با نمایندگان احزاب سیاسی در مجلس است. از این رو این احزاب و جریان‌های سیاسی نگران به حاشیه رفتن خود در ساختار سیاسی و به ویژه در نهاد قانون‌گذاری کشور که همواره از این آدرس بر حکومت فشار وارد می‌کرد، است. امری که حکومت به خوبی به آن واقف است. از جانب دیگر حکومت نیز در پی به وجود آوردن پارلمانی است که سد راه برنامه‌ها و راهبردهایش در دور بعدی نباشد و با خیال راحت بتواند پلان‌های خود را تطبیق نماید و می‌خواهد یک شورای ملی حکومتی روی کار بیاورد؛ زیرا برنامه‌های ارگ نشان می‌دهد که رییس جمهور غنی در حال برنامه‌ریزی برای انتخابات ریاست جمهوری سال 98 است و سفرهای ولایتی وی و نیز افتتاح پروژه‌های تکراری و ممانعت وزیران از بهره‌برداری پروژه‌ها، همه نشان دهنده برنامه‌های انتخاباتی و کمپاین‌های رییس جمهور برای انتحابات ریاست جمهوری سال آینده می‌باشد.
در چنین شرایط حساسی احزاب سیاسی خود را بازنده این میدان احساس می‌کنند؛ زیرا تمام امکانات در اختیار حکومت قرار دارد و هیچ تضمینی برای شفافیت انتخابات و عادلانه برگزار کردن آن وجود ندارد، مخصوصا که تجربه تقلبات گسترده انتخاباتی در روندهای گذشته وجود داشته و هیچ ابزاری برای جلوگیری از این تقلبات نیز در اختیار آنان نیست؛ از این‌رو آنان نیز به دنبال لابی‌گری برای زیر فشار قرار دادن حکومت برآمده‌اند و با استفاده از فضای به شدت آلوده سیاسی و بحث‌های داغ انتخاباتی، می‌خواهند نقش خود را در میدان انتخابات پیش‌رو و انتخابات سال آینده ریاست جمهوری پر رنگ بسازند؛ زیرا شکست احزاب سیاسی در انتخابات شورای ملی، حکم شکست آنان در انتخابات ریاست جمهوری را نیز به همراه دارد.
از سوی دیگر حضور برخی احزاب سیاسی در این جمع بیشتر نمادین و نمایشی به نظر می‌رسد؛ زیرا این احزاب عملا شریک سیاسی و هم‌فکر حکومت بوده و برنامه‌های مشترکی برای آینده کشور دارند و سیاست‌های آنان نیز در هم‌سویی کامل با ارگ ریاست جمهوری قرار دارند و هیچ گونه نگرانی از آینده سیاسی خود و سهم‌گیری در حکومت آینده ندارند. در حقیقت احزاب مذکور نقش تیغ دو سر را بازی می‌کند و در هر دو صورت برنده میدان خواهد بود. اما احزاب سیاسی که همواره چوب حکومت را خورده است بازنده اصلی این میدان می‌باشد و بیشتر این شکست‌ها حاصل بی‌برنامه‌گی و بی‌تدبیری خود آن‌ها است که همواره به دنبال اهداف آنی و زودگذر بوده تا برنامه‌های بنیادی و آینده نگر.
سیدمهدی علوی‌نژاد/خبرگزاری پیام آفتاب

 

جستجوی پيشرفته

خبرنامه

RSS

پیوندها

ارتباط با ما

دربارۀ ما

تلکس

نسخه موبايل